ကခ်င္ေတြ ဘာလုိ႔လက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္လဲ ?

by Duwa Kachin

အခုတေလာ KIA ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ISSUE က ေတာ္ေတာ္ Hot ေနတာ သတိထားမိတယ္.. ဒီေန႔ဆုိရင္ ဗမာ စစ္တပ္ ထုိးစစ္ဆင္တာကုိ KIA ခုခံေနတာ တစ္ႏွစ္တင္းတင္းျပည့္တဲ့ေန႔ျဖစ္သည္။

အခ်ဳိ႕က KIA ကုိ လြတ္ေတာ္ နုိင္ငံေရး ကို လက္ခံလုိက္ပါ ၿပီးေတာ့ လြတ္ေတာ္ထဲ ၀င္ပါလား လုိ႔ ေျပာၾကေလရဲ႕... ဒီေတာ့ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေလး နည္းနည္း ျပန္ေႏြးလုိက္တာေပါ့...

KIO ဟာ ဖဲြ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒ ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ေတာက္ေလွ်ာက္ ညီလာခံ တက္ခဲ့တယ္... ျမန္မာ နုိင္ငံသား အားလုံးအတြက္ အႀကဳံး၀င္မဲ့ ဒီမုိကေရစီ လမ္းစဥ္ အခ်က္ ၁၉ ခ်က္ ကုိ လဲ တင္ျပခဲ့တယ္... သုိ႔ေသာ္ .. မွတ္တမ္းတင္ထားေပးမယ္ ဆုိတာနဲ႔ပဲ ဖယ္ထားခံခဲ့ရတယ္.... KIO ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ဗမာ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕တုိင္း ႀကဳံရင္ ႀကဳံသလုိ တမ်ဳိး၊ တရား၀င္နည္းလမ္းကတဖုံ၊ ျမန္မာ့ နုိင္ငံေရးမွာ ကခ်င္လူမ်ဳိးမ်ား ရဲ႕ အခန္းက႑ အေၾကာင္းေျပာတုိင္း .... က်ေနာ္တုိ႔က စစ္သား.. ေနာင္တက္လာမဲ့ အရပ္သား အစုိးရနဲ႔ နုိင္ငံေရး စကားေျပာၾကပါ.. လုိ႔ပဲ စကားလြဲတတ္က်တယ္တဲ့ေလ.... ဒီေတာ့ ေယာက္်ား စကားပဲ ... တက္လာမဲ့ အစုိးရလြတ္ေတာ္ မွာ ပါ၀င္နုိင္ေရး ႀကိဳးစားတဲ့ အေနနဲ႔ KSPP (Kachin State Progressive Party) မွာ KIO ေခါင္းေဆာင္ တခ်ဳိ႕ မိခင္အဖဲြအစည္းက တရား၀င္ ႏုတ္ထြက္ၿပီး ပါတီ၀င္တယ္..... အဲဒီပါတီ က မွတ္ပုံတင္ က်မလာ... ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အစုိးရဖဲြ႕ရင္ေတာ့ တခုခုေတာ့ ထူးျခားမွာပဲ ဆုိၿပီး၊ တက္လာတဲ့ အစုိးရ နဲ႔ နုိင္ငံေရး စကားေျပာဖုိ႔ KIO ေစာင့္ေနရင္းနဲ႔ပဲ အခုလုိ ထုိးစစ္ဆင္တာ ခံလုိက္ရတာပါပဲ....

ထုိးစစ္ဆင္တာကုိ တာလီျမစ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ေၾကာင့္ရယ္လုိ႔ အမ်ားက ထင္ၾကတယ္... စစ္အစုိးရ က အရင္ကတည္းက KIA ကုိ အျမစ္ပ်က္ ေခ်မႈန္းဖုိ႔ပဲ... ဒီေတာ့ KIA ကုိ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (Boarder Guard Force) ေျပာင္း ဖုိ႔ အတင္း အဓမၼ ကခ်င္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ ဆႏၵ မပါပဲ တြန္းပုိ႔တယ္၊ ၂၀၀၉ ခုနွစ္ကေန ၂၀၁၁ ထိ ခဏဏ ၾကားခဲ့ရတဲ့ ဗမာ စစ္တပ္ရဲ႕ ရာဇသံ (due date) ကုိ နုိင္ငံေရး ေလ့လာတဲ့ လူ အားလုံး ၾကားမိပါလိမ့္မယ္။ ဟုိးအရင့္အရင္ ကတည္းကလဲ ၾကားလဲမၾကားဘူး၊ ႀကိဳလဲေျပာမထားတဲ့ BGF အစီအစဥ္က KIO ေခါင္းေဆာင္မ်ားလဲ ဘာလုပ္ရမွန္းမသိ၊ စစ္လဲ ျပန္မတုိက္ခ်င္။ သူတုိ႔ စိတ္ကူးထားတာေတာ့ လြတ္ေတာ္နုိင္ငံေရး နဲ႔ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း အေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ၿပီး စိတ္ခ်ရတဲ့အခ်ိန္ လက္နက္ အားလုံးအပ္လုိက္မယ္... အခုေတာ့ ဘာမွန္းမသိ ညာမွန္းမသိ BGF လုပ္ပါဆုိေတာ့.. ကခ်င္ နုိင္ငံေရး အတုိင္ပင္ခံ အစည္းအေ၀း ခ်က္ခ်င္း က်င္းပရတယ္... BGF လက္ခံမလား ဆုိေတာ့.. ကခ်င္ျပည္သူေတြ၊ အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြက ခါးခါးသီးသီး ျငင္းၾကပါေလေရာ.... မင္းတုိ႔ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္း ၿမိဳ႕ေပၚမွာ တုိက္တာ အေဆာက္အအုံ နဲ႔ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ဇိန္ရွိရွိ ေန ေနတာကုိ ႏွေမ်ာရင္ ႏုတ္ထြက္ၾက... လူငယ္ေတြ ဆက္လုပ္မယ္.... လုိ႔ ၀ုိင္းေျပာေတာ့... KIA ေခါင္းေဆာင္မ်ားက မျဖစ္သင့္တာ မျဖစ္ရေလေအာင္ အတတ္နုိင္ဆုံး ပဋိပကၡ မျဖစ္ေအာင္ သူတုိ႔ပဲ ဆက္ထိန္းမယ္ေပါ့... အတတ္နုိင္ဆုံး စစ္ပဲြေရွာင္ခ်င္တဲ့သေဘာ...

သုိ႔ေသာ္... ဇြန္လ ၉ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ဗ်ဴဟာမႈးကုိယ္တုိင္ KIA ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမထဲ ေရအားလွ်ပ္စစ္ လုပ္ငန္းခြင္ ခဏ၀င္ ၾကည့္မယ္ အေၾကာင္းျပၿပီး ခြင့္ေတာင္း၀င္တယ္... ၿပီးေတာ့ ျပန္ မထြက္ေတာ့ဘူး.. အဲဒီအကြက္ကုိ KIA ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂမ္ေရွာင္က ခေလးအကြက္လုိ႔ နာမည္တပ္ေပးလုိက္တယ္တဲ့... အဲထဲ ကေနကုိ ကြပ္ကဲၿပီးေတာ့ KIA ကုိစတုိက္ေတာ့တာပဲ... ေနာက္ေတာ့ သူလဲ တင္ပါးနဲ႔ ေျခဖေႏွာက္ တသားထဲ ေျပးပါေလေရာ... ၿပီးေတာ့ KIA ဆက္ဆံေရး ရုံး ၀န္ထမ္းကုိ ဖမ္း၊ စစ္တုံ႔ပန္းလွဲမယ္ဆုိေတာ့ ရ စရာ မရွိေအာင္ ႏွိပ္စက္ၿပီး၊ အေသေကာင္ျပန္ေပး... သူတုိ႔ရဲ႕ တုံ႔ပန္းက်ေတာ့ မွည့္တစက္မစြန္းျပန္ေပးတယ္....
ဒီေတာ့ ဘယ္မလဲ လြတ္ေတာ္ထဲ KIO ၀င္မဲ့လမ္း? KIO မေျပာနဲ႔ KSPP ဆုိတာ ကခ်င္လူမ်ိဳးမ်ားပါတီပဲ KIO ထြက္ တစ္ေယာက္ ႏွစ္ေယာက္ ပါတာကလြဲလုိ႔ အားလုံး ၿမိဳ႕ေပၚက ရပ္မိ ရပ္ဖ ကခ်င္၊ ရွမ္း နုိင္ငံေရး သမားေတြနဲ႔ ဖဲြ႕ထားတဲ့ ဒီမုိကေရစီ စစ္စစ္ပါတီကုိ ဘာ လုိ႔ ပါတီ မွတ္ပုံတင္ မေပးလဲ...

တခ်ဳိ႕က KIA ဘာ ေတာင္းဆုိေနမွန္း မသိဘူးလုိ႔လဲဆုိေလရဲ႕..... KIA ေတာင္းဆုိေနတာ မသိေသးဘူးဆုိရင္ ေျပာျပမယ္.. KIA ဆုိတာ KIO ရဲ႕ စစ္တပ္ပဲ ရွိေသးတယ္... KIO မွာ ကခ်င္ နုိင္ငံေရး အဖဲြ႕ေတြရွိတယ္.. နုိင္ငံေရးအႀကံေပးအဖဲြ႕၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ ျပည္သူ႕ ရဲ၊ စည္ပင္သာယာေရး၊ လူ၀င္မႈႀကီးၾကပ္ေရး၊ အမ်ဳိးသမီးေရးရာ၊ လူငယ္၊ အားလုံးစုံတယ္... ကခ်င္ အစုိးရပဲ.. ဒီေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ဟာ ဒီေလာက္ ခုိင္ခုိင္မာမာ ရွိေနတဲ့ ကခ်င္ နုိင္ငံေရးအဖဲြ႕က အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေတာင္းေနတာ .... တရား သလား၊ မတရားဘူးလား ဆုိတာ တခုထဲ ေျပာၾကည့္ပါ... ဒါေတာင္ သီးသန္႔ ႏုိင္ငံခဲြထြက္ဖုိ႔ မဟုတ္ဘူး.. ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ပဲ ေတာင္းတာ.. ျမန္မာ့အလင္း (ကခ်င္အတြက္အေမွာင္) ပဲ ဖတ္ရင္ေတာ့.. KIA ဘာေတာင္းဆုိခဲ့တယ္ ဆုိတာ ဘယ္သိမလဲ..

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၇ ႏွစ္တုံးက အပစ္အခတ္ ရပ္ လက္မွတ္ထုိးထားတာ KIA က တခါမွ ခ်ိဳးေဖါက္ခဲ့တာ မရွိဘူး.... ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပုိင္းမွာ KIA စစ္သားေတြကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကာလမွာ လက္နက္မဲ့ အသားလြတ္ ဥပေဒမဲ့ ပစ္သတ္လုိက္တာ ႏွစ္ခါေတာင္ သီးခံခဲ့ေသးတယ္... အခုလဲ စၿပီးထုိးစစ္ ဆင္တာ KIA မဟုတ္ ဗမာစစ္တပ္ကျဖစ္တယ္.... အခုထိ စစ္ေၾကာင္းမထုိးရင္၊ သုိ႔မဟုတ္ ထုိးစစ္မဆင္ရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေနၿပီးသား၊ အပစ္ရပ္ေနၿပီးသားပဲ... KIA က က်ဴးေက်ာ္စစ္ တခါမွ လဲ မဆင္ႏြဲ ေသးဘူး... ဒီေတာ့ ဘာ အတြက္ အပစ္ရပ္ လက္မွတ္ထပ္ထုိးစရာ ရွိလဲ... လက္မွတ္ထုိးထားလည္း စစ္တပ္က ေနာက္ေၾကာ ကုိ ဓါးနဲ႔ ၀င္ထုိးေနတာ ဒီတုိင္း ခံလုိက္ရမွာလား.... စဥ္းစားေပါ့.. ဒီေတာ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ဆုိတုိင္း လူဆုိး စရင္းထဲ အတင္း အဓမၼ တြန္းထည့္ေနရုံ ေလာက္ပဲ ႀကိဳးစားေန သမွ် ဘာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မွ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါ။

KIA ဆုိတာ မသိနားမလည္တဲ့ လူမုိက္အုပ္စုက ဦးေဆာင္ေနတာမဟုတ္ဘူး... KIO ကုိ စတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ေတြဟာ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေတြျဖစ္တယ္..
KIA ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ဆရာႀကီး ဦးဘရန္ဆုိင္းဆုိတာ ျမစ္ႀကီးနား က ႏွစ္ျခင္း ခရစ္ယာန္ အထက္တန္းက်ာင္း (ေနာက္ပုိင္း ဆရာ အတတ္သင္ေက်ာင္းျဖစ္သြားတဲ့ေက်ာင္း) ေက်ာင္းအုပ္ပဲ... ျမစ္ႀကီးနားက အထက ေက်ာင္းေတြမွာ ဆရာ၊ဆရာမ ႀကီးလုပ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသူ႔ တပည့္ေဟာင္းေတြျဖစ္တယ္... အခုလက္ရွိ KIO ဥကၠဌ ဦးေဇာင္းဟခ္ရာ လဲ ပါတီစုံေခတ္ ဆြမ္ပရာဘြမ္း ခရုိင္ေတာင္ခ်ဳပ္ ေဟာင္းျဖစ္တယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂမ္ရွာင္၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္ တုိ႔ဆုိတာ တကၠသိုလ္ဘဲြ႕ရၿပီး KIA ထဲကုိယ့္ သေဘာနဲ႔ကုိယ္၀င္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ အခုလက္ရွိ KIA ဗုိလ္ေလာင္းေက်ာင္းဆင္းအားလုံး ဘဲြ႕ရမ်ားျဖစ္တယ္.. တခ်ဳိ႕ဆုိ နုိင္ငံျခား ပညာေတာ္သင္ ဘဲြ႕ရထားတာ... English လုိ ေကာင္းေကာင္း ဖတ္တတ္တယ္... ေျပာတတ္တယ္...

ဒီေတာ့ KIA ဘာလုိခ်င္လဲ ထာ၀ရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုိခ်င္တယ္... အပစ္အခတ္ရပ္ရုံနဲ႔မၿပီးဘူး.. ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုိတာ တရားမွ်တ ေရးကုိ အေျခခံတယ္... တရားမွ်တ ေရး ဆုိတာ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ကုိ အေျခခံတယ္၊ ဒါဟာ ဖယ္ဒရယ္ (Federal) ျဖစ္တယ္၊ ဖယ္ဒရယ္ကုိ မသိက်ိဳးကၽြံျပဳထား တဲ့ ကာလ ပတ္လုံး ျမန္မာျပည္ ဘယ္ေတာ့မွ မၿငိမ္းခ်မ္းဘူး... ဖယ္ဒရယ္ဟာ ခဲြထြက္ေရးမဟုတ္ဘူး၊ ဗဟုိခ်ဳပ္ကုိင္မႈစနစ္ ေလွ်ာ့ခ်ေရး (Decentralization) သာျဖစ္တယ္.. လြတ္လပ္စြာ အတူရွင္တဲြေနထုိင္ေရးမူျဖစ္တယ္... သူ႔ၿမိဳ႕၊ သူ႕ရြာ၊ ကုိယ့္ၿမိဳ႕ကုိယ့္ရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာပုိင္ ကုိယ္တုိင္ဖဲြ႕စည္းေရးသာျဖစ္တယ္... အေမရိန္ကန္လဲ ဖယ္ဒရယ္ျဖစ္တယ္... ဥေရာပ နုိင္ငံ အားလုံး.. ထုိင္းနုိင္ငံအဆုံး ဖယ္ဒရယ္ျဖစ္တယ္... မေကာင္းတာဘာမွ မရွိဘူး...

ေသနတ္နဲ႔ ၿခိမ္းေျခာက္တဲ့ ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေရးဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မဟုတ္ဘူး... ၿခိမ္းေျခာက္လုိ႔ ရမယ္ ထင္ရင္ မွားသြားလိမ့္မယ္... ၿခိမ္းေျခာက္တာ ေၾကာက္မယ္ဆုိရင္ ကခ်င္လူမ်ဳိးေတြ အစကတည္းက လက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရး မစခဲ့ဘူး.. ၿခိမ္းေျခာက္တာ ခံျပင္းလြန္းလုိ႔ကုိ လက္နက္ကုိင္လာတာပဲ.... လက္နက္ ကုိင္ လုိ႔ ကခ်င္ရြာ မီးရွိဳ႕တယ္ မေျပာနဲ႔ ကခ်င္ေတြ ဘာမွ လက္နက္ မကုိင္ခင္ ကတည္းက မဒိမ္းက်င့္၊ ေစာ္ကား ေမာ္ကား ဆက္ဆံ၊ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး အရ ခဲြျခားဆက္ဆံတယ္.... ခရစ္ယာန္ ဘုရားရွိခုိးေက်ာင္း ေဆာက္ဖုိ႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေဆာက္မိန္႔က်တယ္ မရွိဘူး၊ တခ်ဳိ႕ေနရာဆုိ ဘုရားေက်ာင္းလုိ႔ နာမည္မတပ္ရ လုိ႔ေတာင္ လာၿခိမ္းေျခာက္ေသး....     ဗုဒၶ ဘာသာ ေစတီမ်ားက်ေတာ့ နုိင္ငံေတာ္ အႀကီးအကဲ ဆုိသူမ်ားကုိယ္တုိင္ နုိင္ငံေတာ္ အခန္းအနားပုံစံ ျပဳလုပ္ေပးတယ္...

ကခ်င္ ခရစ္ယာန္ စာသင္ေက်ာင္းေတြ အတင္းအဓမၼသိမ္းတယ္... လက္ရွိ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ေပၚရွိ နာမည္ႀကီးအထက္တန္းေက်ာင္းအားလုံး ခရစ္ယာန္ စာသင္ေက်ာင္းေတြျဖစ္တယ္... လက္ရွိ ပညာေရးေကာလိပ္အစ၊ ကြန္ျပဴတာေကာလိပ္ အဆုံး.. ခရစ္ယာန္ေတြဆီက သိမ္းထားတာျဖစ္တယ္... ကခ်င္စာလဲ သင္ခြင့္မရွိေတာ့ဘူး... တကယ္ေတာ့ အခုထိ ဗမာအစုိးရ လက္ထက္ ေဆာက္ေပးတာ ဘာမွ မရွိဘူး.... လက္ရွိ ႀကံ႕ဖြံ႕ေခါင္းေဆာင္ ဦးသိန္းေဇာ္ ကုိယ္တုိင္ ခရစ္ယာန္ စာသင္ေက်ာင္းမွာ ပညာသင္ၿပီး လူျဖစ္လာတာပါ... မယုံရင္သူ႔ေမးၾကည့္ပါ... သူ႔ဆရာမေတြေတာင္အခုထိရွိေသးတယ္...

ယဥ္ေက်းမႈေစာ္ကားခံရ၊ ကခ်င္ေတြမွာ Family name (Htinggaw Mying) ရွိတာကုိ မၾကားဖူးဘူး၊ ရွဳပ္တယ္ဆုိၿပီး မွတ္ပုံတင္မွာ မထည့္ေပးဘူး၊ ႏုိင္ငံျခားေရာက္မွ Family name က အေရးႀကီးမွန္းသိလာရ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္က တခုထဲေသာ မေနာပဲြ တစ္ႏွစ္ေနမွ တခါပဲ က်င္းပခြင့္ရတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ေန႔လုပ္ခြင့္အတြက္ အဆင့္ဆင့္ စာတင္ရတယ္... အစုိးရရုံး၊ ေက်ာင္းမပိတ္ေပးဘူး... ျမန္မာ စကား မတတ္လုိ႔ ဆုိၿပီး အဆဲခံရ... အလုပ္ ေလွ်ာက္လႊာ မွာ ကခ်င္၊ ခရစ္ယာန္ဆိုရင္ ေဘးဖယ္၊ လက္မခံ... ကခ်င္ေတြ ေရြးေကာက္ပဲြမွာေရြးထားတဲ့ အမတ္က ၀န္ႀကီးျဖစ္မလာပဲ.. ဦးႏု က ေကာက္ေတာ္မူတဲ့ တစ္ေယာက္ ၀န္ႀကီးတက္ျဖစ္... ကခ်င္ေတြပုိင္တဲ့နယ္ ဖီေမာ္၊ ေကာ္လန္ ကန္ဖန္ ေဒသ ကုိ ဦးႏုက ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြ ကန္႕ကြက္ေနတဲ့ၾကားက တရုတ္ကုိေပးလုိက္တယ္.. မေက်နပ္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ဦးႏု ကုိ ေတြ႕ၿပီးေျပာေတာ့ "ငါလုိးမသား ေခြးေကာင္ေတြ အားလုံး ဖမ္းခ်ဳပ္လုိက္မယ္" ဆုိၿပီး မဖြယ္မရာ ဆက္ဆံတယ္... ခရစ္ယာန္ဆုိရင္ ရာထူးမတက္ (ပူတာအုိမွာ ရထားရုံပုိင္ အလိုရွိတယ္ လုိ႕ေျပာင္ေႏွာက္တာ ကုိ ယုံတဲ့ ဗမာ ငတုံးက်ေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္မႈးေတြတက္ျဖစ္) ... အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈမ်ား ကုိ မခံနုိင္လုိ႔ကုိ လက္နက္ ကုိင္လာတာ...

ဒီေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုလုိခ်င္ပါတယ္ ဆုိတဲ့ လူေတာ္လူေကာင္းမ်ား ဒီအရာေတြကုိ ဘယ္လုိေျဖရွင္းမယ္... ဖယ္ဒရယ္ဒီမုိကေရစီ ဘာေၾကာင့္လုိအပ္တယ္ ဆုိတာ အရင္ ေလ့လာၿပီး  ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား စေျပာရင္ ပုိအဆင္ေျပလိမ့္မယ္လုိ႔ အၾကံျပဳလုိက္ပါတယ္....

Duwa Kachin < kachinduwa@gmail.com>