ရခိုင္ေဒသ ပဋိပကၡ ႀကိဳးကိုင္သူမ်ား စုံစမ္းစစ္ေဆး ေနၿပီ

စစ္ေတြတြင္ လံုၿခံဳေရးယူေနသည့္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို ေအာက္တိုဘာ ၂၇ ရက္ေန႔က ေတြ႔ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု – ေဂ်ပိုင္ / ဧရာဝတီ)

(irrawaddy)ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တေက်ာ့ျပန္ ျဖစ္ပြားသည့္ ပဋိပကၡမ်ား၌ ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကိုင္ေနသည့္ လူပုဂၢိဳလ္၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ကို ေဖာ္ထုတ္ရန္ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈ လုပ္ေဆာင္ေနၿပီဟု သိရသည္။
ရခိုင္ေဒသ ပဋိပကၡႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကိုင္သူမ်ားသည္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွ အဖြဲ႔အစည္း တခ်ဳိ႕ႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္ မ်ားက လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း သတင္းအမ်ဳိးမ်ဳိး ထြက္ေပၚေနျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံး ေျပာခြင့္ရသူ ဦးေဇာ္ေဌး က တရား၀င္ ထုတ္ေဖာ္ေၾကညာရန္ အခ်ိန္မတန္ေသးေၾကာင္း ဧရာ၀တီကုိ ေျပာသည္။
“ႀကိဳးကိုင္မႈတခ်ဳိ႕ ေတြ႔ရွိထားတာေတာ့ရွိပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ဆဲ ျဖစ္လို႔ ဘယ္သူ၊ ဘယ္၀ါ ဆိုတာကုိ တရား၀င္ ေၾကညာလို႔မရေသးပါဘူး၊ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ၿပီးရင္ အားလုံး ရွင္းရွင္းလင္းလင္းျဖစ္ေအာင္ ေၾကညာမယ္၊ ဘာမွ ကြယ္၀ွက္ ထား စရာ မရွိပါဘူး”ဟု ၎က ဆိုသည္။
ဇြန္လဆန္းမွ စတင္၍ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ရခိုင္ေဒသတြင္း ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ ၁၇၀ ၀န္းက်င္၊ ဒဏ္ရာရသူ ၂၀၀ ေက်ာ္၊ လူေနအိမ္ ၈၀၀၀ ၀န္းက်င္၊ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၂၀ ခန္႔၊ စာသင္ေက်ာင္း ၅ ေက်ာင္း၊ ဗလီ ၁၈ ခု ပ်က္ စီးသြားေၾကာင္း အာဏာပိုင္အဖြဲ႔ စာရင္းမ်ားအရ သိရသည္။
လူေသဆုံးမႈ၊ ဒဏ္ရာရမႈ၊ ပ်က္စီးဆုံး႐ွႈံးမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ရသည့္ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္ မရွင္ ၂ ခု ဖြဲ႔စည္း ထားေသာ္လည္း ယေန႔အထိ စစ္ေဆးေတြ႕ရွိမႈမ်ားအား တရား၀င္ ေၾကညာျခင္း မရွိေသးေပ။
သမၼတ႐ုံး ေျပာခြင့္ရသူ ဦးေဇာ္ေဌးက ရခိုင္ေဒသျပႆနာသည္ ရာဇ၀တ္မႈမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရာဇ၀တ္မႈ ေဖာ္ထုတ္ရာတြင္ မည္သူမည္၀ါျဖစ္ေၾကာင္း ႀကိဳတင္ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုမႈ မရွိေၾကာင္း၊ ဇြန္လအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာတေစာင္ကုိလည္း သမၼတထံ တင္ျပထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕၌ ဇြန္းလဆန္းက လူ ၁၀ ဦးအသတ္ခံမႈႏွင့္ပတ္သက္၍လည္း ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္သူတခ်ဳိ႕ ေတြ႔ရွိထားၿပီး ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈ အားလုံးၿပီးစီးသြားပါက ျပည္သူကို ေၾကညာေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ဆိုသည္။
ထိုအမႈကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆး ေဖာ္ထုတ္ရန္ ျပည္ထဲေရး ဒု ၀န္ႀကီး ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ေက်ာ္ဇံျမင့္ ဦးေဆာင္ေသာ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္ မတီ တခုကုိ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ အမိန္႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းေပးထားၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ တခုလုံး၏ ပဋိပကၡကုိ စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ အလႊာေပါင္းစုံမွ အဖြဲ႔၀င္ ၂၇ ဦး ပါ၀င္သည့္ စုံစမ္းစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ တခုကုိလည္း ဖြဲ႔စည္းထားသည္။
ရခိုင္ပဋိပကၡ တျဖည္းျဖည္း ႀကီးထြားသြားျခင္းသည္ အင္တာနက္ လူမႈ ကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာမ်ား၌ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရးကိစၥမ်ားကုိ ၀ါဒျဖန္႔ ေျပာဆိုမႈမ်ား ပါ၀င္ေၾကာင္း ေ၀ဖန္မႈမ်ားလည္း ရွိသည္။
လတ္တေလာ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ႏွစ္ဘက္စလုံးမွ ဒုကၡသည္ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း၊ အမ်ားစုမွာ မြတ္စလင္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားက ဆိုသည္။ ထိုဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ အကူအညီမ်ား လိုအပ္ေနေၾကာင္းလည္း ရခိုင္ျပည္ နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔၏ ေျပာခြင့္ရသူ ဦး၀င္းၿမိဳင္ က ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
“ေလာေလာဆည္ေတာ့ ပထမအႀကိမ္ျဖစ္တုန္းက စုေဆာင္းထားတဲ့ ပစၥည္းေတြ၊ ရြက္ဖ်င္တဲေတြနဲ႔ ေနရာခ်ေပးထားတယ္၊ ေရ ရွည္အတြက္ေတာ့ အကူအညီေတြလိုအပ္မွာ”ဟု ၎က ဆိုသည္။
တေက်ာ့ျပန္ ရခိုင္ပဋိပကၡသည္ မင္းျပားၿမိဳ႕မွ စတင္ခဲ့ၿပီး ေျမာက္ဦး၊ ေျမပုံ၊ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ရေသ့ေတာင္၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေပါက္ ေတာ၊ ရမ္းၿဗဲ စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားသုိ႔ ကူးစက္သြားကာ ရခိုင္ေဒသခံမ်ားႏွင့္ မြတ္စလင္မ်ား အၾကား အျပန္အလွန္ မီး႐ွႈိ႕မႈ၊ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဒဏ္ရာ ရသူအမ်ား အျပားလည္း ရွိသည္။
ရခိုင္ပဋိပကၡ လုံး၀ တည္ၿငိမ္သြားျခင္းမ်ဳိး မရွိေသးဘဲ ရမ္းၿဗဲၿမိဳနယ္ ေက်ာက္နီေမာ္ အရပ္၌ မြတ္စလင္မ်ားအား သီးသန္႔ ေနရာ ခ် ထားေပးရန္ ယေန႔ နံနက္တြင္ လူစုလူေ၀းျဖင့္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈ ျပဳလုပ္သည္ကုိ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႔က ပစ္ခတ္လူစုခြဲရာ လူ တဦး ေသဆုံးၿပီး တဦးဒဏ္ရာ ရသြားေၾကာင္း သိရသည္။
ပဋိပကၡ ႐ုတ္တရက္ ႀကီးထြားသြားရျခင္းသည္ ဗဟိုအစိုးရႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ား၏ လုံၿခဳံေရး အစီအစဥ္ အားနည္းျခင္း ႏွင့္ တာ၀န္ယူမႈ ပ်က္ကြက္ျခင္း၊ ပဋိပကၡေျဖရွင္းသည့္ စစ္တပ္သည္လည္း မိုးေပၚေထာင္၍ ေျခာက္လွန္႔ ပစ္ခတ္ရမည့္ အစား လူကုိပစ္မွတ္သဖြယ္ ပစ္ခတ္၍ ေသဆုံးသူ မ်ားရျခင္း ျဖစ္သည္ဟုလည္း ေဒသခံမ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။
ထိုသို႔ ပစ္ခတ္မႈမ်ား အတြက္ စစ္တပ္အရာရွိမ်ားႏွင့္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားကို ဥပေဒအရ ထိေရာက္စြာ အေရးယူႏုိင္ရန္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ေက်ာက္ေတာ္ႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ ေဒသခံမ်ားကလည္း ဧရာ၀တီ ကုိ ေျပာသည္။
ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္သမၼတ႐ုံး အဖြဲ႔တို႔ကမူ စစ္တပ္က ပစ္ခတ္မႈရွိလွ်င္လည္း ဥပေဒအတိုင္း လိုအပ္ခ်က္အရ ပစ္ခတ္မႈ ရွိႏိုင္ေၾကာင္း တုံ႔ျပန္ ေျပာဆိုသည္။ လူေသသည့္ ပစ္ခတ္မႈကုိ ေဒသဆိုင္ရာ ရဲစခန္းမ်ားတြင္ အမႈဖြင့္ထားေၾကာင္း သိရေသာ္လည္း မည္သုိ႔ အေရးယူမည္ကုိ မသိရေသးေပ။
ဇြန္လအတြင္း စတင္ခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ၿမိဳ႕နယ္အမ်ားစုကုိ ညမထြက္ရ အမိန္႔ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ထားၿပီး ရခိုင္တျပည္လုံးကုိလည္း အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာထားျခင္းကုိ ႐ုပ္သိမ္းမႈ မရွိေသးေပ။
အစိုးရသတင္းစာမ်ားတြင္လည္း စစ္တပ္ကပစ္ခတ္ျခင္းမဟုတ္ဘဲ လူစုလူေ၀းအခ်င္ခ်င္းမွားယြင္းပစ္ခတ္ျခင္းေၾကာင့္ ေက်ာက္ ေတာ္ၿမိဳ႕၌ လူ ၄ ဦး ေသဆုံးေၾကာင္း၊ လူစုလူေ၀းမ်ားထံမွ တူမီးေသနတ္ စုစုေပါင္း ၇၁ လက္ သိမ္းဆည္းရမိေၾကာင္း ေအာက္ တိုဘာ၂၉ ရက္ေန႔က ေရးထားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္ေဒသ၌ လက္ရွိတြင္ လုံၿခဳံေရး အင္အားတိုးခ်ထားေၾကာင္း၊ ရခိုင္ေဒသ ပဋိပကၡသည္ သာမန္ျဖစ္႐ုိး ျဖစ္စဥ္ တခု မဟုတ္ဘဲ အမ်ဳိးသားလုံၿခဳံေရးႏွင့္ သက္ဆိုင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ စနစ္တက်ကိုင္တြယ္၍ ဥပေဒအတိုင္း ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတ႐ုံး ေျပာခြင့္ရသူက ဆိုသည္။
လက္ရွိတြင္လည္း ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွိမ္နင္း ၿဖိဳခြင္းရန္အတြက္ မ်က္ရည္ယိုဗုံးမ်ား အပါအ၀င္ အဓိက႐ုဏ္း ႏွိမ္နင္ေရး လက္နက္ ကိရိယာမ်ား လုံေလာက္စြာ ျဖန္႔ျဖဴးေပးထားေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ အင္အား ၅၀၀၀ ေက်ာ္၊ နယ္စပ္ ေဒသ လုံၿခံဳေရးႏွင့္ ကြပ္ကဲေရး(နစက) တပ္ဖြဲ႔၀င္ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ႏွင့္ တပ္မေတာ္ တပ္ရင္း ၅၁ ရင္းတို႔ကုိ လုံၿခဳံေရး ခ်ေပးထားေၾကာင္း သမၼတ႐ုံး ေျပာခြင့္ရသူ က ေျပာဆိုသည္။
တေက်ာ့ျပန္ ျဖစ္ပြားသည့္ ဆူပူအၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ႏွင့္ႏိုင္ငံသားတို႔၏ အက်ဳိးစီးပြားကုိနစ္နာေစသျဖင့္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔၊ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ား၏ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈျဖင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးႏွင့္ ရပ္ရြာေအးခ်မ္း တည္ၿငိမ္ေရး ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံးက ေအာက္တိုဘာ ၂၅ ရက္စြဲျဖင့္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ ထားသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡတြင္ ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကိုင္လွႈပ္ရွားမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း သိရွိရသည့္ အတြက္ ေဖာ္ထုတ္ၿပီး ဥပေဒႏွင့္ အညီ အေရးယူသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ထား သကဲ့သို႔ ေတာင္ကုတ္ၿမိဳ႕၌ ဇြန္လဆန္း က လူ ၁၀ ဦး အသတ္ခံရမႈ ကိစၥတြင္လည္း ေနာက္ကြယ္မွ ပါ၀င္ပတ္သက္သူ တခ်ဳိ႕ရွိသည္ဟု အစိုးရက ေျပာဆိုခဲ့ေသးသည္။