ဒီမိုကေရစီႏွင့္လူ့အခြင့္အေရး

ဒီမိုကေရစီ၏အခ်ဳပ္သေဘာမွာ လူတို ့၏မူလအခြင့္အေရးကို အသိအမွတ္ၿပဳၿခင္းၿဖစ္သည္။ လူ ့အခြင့္အေရးဆိုသည္မွာလည္း လူလူခ်င္းတူညီသည္ဟူေသာ သေဘာၿဖစ္ၿပီး၊ လူတိုင္းသည္တရားဥပေဒေရွ ့တြင္ တူညီေသာအခြင့္အေရးရွိသည္။ တရားဥပေဒ၏အကာအကြယ္ကို လူတိုင္းညီတူညီမွ်ခံစားရမည္ဟူေသာ သေဘာထားမွာ လူ ့အခြင့္အေရးတြင္ လြန္စြာမွအေရးႀကီးပါသည္။ 

ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံထူေထာင္မည္ဆိုပါက ကမာၻ ့ကုလသမဂၢမွထုတ္ၿပန္ထားေသာ လူ ့အခြင့္အေရးေႀကညာစာတမ္းပါ အခ်က္(၃၀) ကိုလက္ခံက်င့္သံုးရပါသည္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကိုထူေထာင္မည္၊ သို ့ေသာ္ကုလသမဂၢေႀကညာစာတမ္းပါ လူ ့အခြင့္အေရးကို ပိတ္ပင္မည္ဆိုပါက လိမ္ညာမွ ုတစ္ရပ္သာၿဖစ္သည္။

လူသည္ေမႊးလာကတည္းက အလိုခ်င္ဆံုးဆႏၵမွာ အသက္ရွင္္သန္လိုမွ ုၿဖစ္သည္။ ဘ၀ရွင္သန္ရန္အတြက္ ဘ၀လံုၿခံဳမွ ုရွိရပါသည္။ လံုၿခံဳမွ ုအာမခံခ်က္မေပးပါက လူ ့အသက္တစ္ေခ်ာင္းသည္ အေႀကာင္းမဲ့ဆံုးရွံဳးမည္သာၿဖစ္သည္။ ထို ့ၿပင္လူသည္လြပ္လပ္လိုသည္။ ကိုယ့္တိုင္းကိုယ့္ၿပည္ႏွင့္ ေနလိုသည္။ ထို ့ေႀကာင့္လည္း ႏိုင္ငံလြပ္လပ္ေရးအတြက္ နယ္ခ်ဲ ့ေတာလွန္ေရးမ်ားဆင္ႏြဲၿပီး လြပ္လပ္ေသာနိုင္ငံေတာမ်ားတည္ေထာင္သလို၊ လူမ်ိဳးေရးလြပ္လပ္မွ ုကိုလည္း လိုခ်င္သည္မွာလူ ့သဘာ၀ၿဖစ္သည္။ လူ ့စိတ္ဆႏၵမွာဆန္းက်ယ္သည္။ လူသည္လြပ္လပ္လိုမွ ုရွိသည္မွန္ေသာလည္း လူသူကင္းမဲ့ေသာေတာေတာင္တြင္ တစ္ဦးတည္းသြားေရာက္ေနထိုင္လိုၿခင္းမၿပဳလိုေပ။ လူမ်ားရွိေသာေနရာတြင္ လူမ်ားႏွင့္အတူေနထိုင္ရင္း လြပ္လပ္မွ ုကို ခံစားလိုသည္။ ဥပမာ-အိမ္မ်ားတြင္ၿခံစည္းရိုးခတ္ထားၿခင္းသည္ လြပ္လပ္မွ ု၏သေကၤတတစ္ခုၿဖစ္သည္။ ေနအိမ္မ်ားေဆာက္လုပ္ပါကလည္း အခန္းထည့္ရပါသည္။ ကိုယ့္အခန္း၊ သူ ့အခန္းဟူ၍သတ္သတ္မွတ္မွတ္ရွိလိုပါသည္။ ထို ့အတူႏိုင္ငံမ်ားသည္လည္း ၿခံစည္းရိုးမ်ားမခတ္ႏိုင္သည့္တိုင္ သူ ့ႏိုင္ငံ၊ ကိုယ့္ႏိုင္ငံဟူ၍သတ္မွတ္ထားၿခင္းမွာ လြပ္လပ္လို မွ ု ုကိုၿပသၿခင္းၿဖစ္သည္။ ကိုက္ပိုင္ၿပဌန္းခြင့္ေတာင္းၿခင္း၊ ကိုယ့္ႀကမၼာကို ကိုယ္ဖန္တီးလိုၿခင္း စသည္မ်ားသည္လည္း လြပ္လပ္လိုမွ ုကိုၿပသၿခင္းၿဖစ္သည္။ (ကိုယ့္ကံႀကမၼာကိုအၿခားသူက ဘာမသိ၊ ညာမသိလာဖန္တီးၿခင္းကို လူမ်ားမႏွစ္သက္ေပ။ ၿမန္မာႏိုင္ငံရွိလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ၿဗိတိသွ်ကိုလိုနီဘ၀တြင္မေနလိုသည္လည္း ထိုသေဘာတရားၿဖစ္သလို လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးေအာက္တြင္ မေနလိုၿခင္းသည္လည္း လြပ္လပ္မွ ုကိုအေၿခခံၿခင္းၿဖစ္သည္။)

 မည္သူမွ်ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမွ ုကို မခံလိုႀကပါ။ ထိုအခ်က္သည္လည္း လူ ့အခြင္အေရးတြင္ ႀကီးမားေသာၿပဌန္းခ်က္ၿဖစ္သည္။ မည္သူမွႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းၿခင္းမခံေစရ၊ ေက်းကြ်န္ၿပဳၿခင္းမခံေစရ၊ အဓမၼလုပ္အားေပးေစခိုင္းၿခင္းမခံေစရ၊ သက္ေသခိုင္လံုစြာတင္ၿပႏိုင္ၿခင္းမရွိေသးသ၍ စြပ္စြဲခံရသူသည္ အၿပစ္ကင္းသည္ဟုယူရမည္ဟု လူ ့အခြင့္အေရးတြင္ၿပဌန္းထားသည္။

ထို ့အၿပင္ လူ ့အခြင့္အေရးတြင္ အေရးပါေသာလြပ္လပ္စြာ စဥ္းစားေတြးေခါာခြင့္၊ ထုတ္ေဖာ္ေၿပာဆိုခြင့္၊ ေရးသားၿဖန့္ေ၀ခြင့္၊ လြပ္လပ္စြာစီတန္းလွည့္လည္ခြင့္၊ စုေ၀းခြင့္၊ လြပ္လပ္စြာအသင္းအဖြဲ ့(သို ့) အစည္းအရံုးမ်ားဖြဲ ့စည္းေဆာင္ရြက္ခြင့္၊ တို့ၿဖစ္သည္။ ၿပည္သူမ်ားေရႊးခ်ယ္ထားေသာၿပည္သူ ့အစိုးရဆိုပါက ထိုအစိုးရ၏ ေဆာင္ရႊက္မွ ုမွန္ကန္၏ေလာဆိုသည္ကို ၿပည္သူမ်ားကအၿမဲတမ္းဆန္းစစ္ေနရမည္ၿဖစ္ၿပီး အကယ္၍ ဦးတည္ခ်က္လြဲမွားပါက အစိုးရကိုေ၀ဖန္ေၿပာဆိုၿခင္းရွိမွသာလွ်င္ ဒီမိုကေရစီ၏အႏွစ္သာရကိုေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ၿဖစ္သည္။   
                    
(ေရွ ့ေန လဖိုင္ေဇာ္ဆမ္ ၏ေဆာင္းပါးမွေကာက္ႏုတ္)

(KBC LABAU MAZING KOIMITI A  (8) lang na HKAW TSUN HPAWNG hta na Tara Kasa Lahpai Zau Sam [YGN] a gangau hpe bai kahtap garan dat ai re .)