သတင္း -
ကခ်င္သတင္းဌာန
ကခ်င္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႔ KIO ဌာနခ်ဳပ္လိုင္ဇာျမိဳ႕ (Laiza mare) ကို
အစိုးရစစ္တပ္မွ စစ္လက္နက္ အင္အားသုံး၍ အဆက္မျပတ္တိုက္ခိုက္ေနျခင္းေၾကာင့္
၄င္းေဒသတြင္ခိုလႈံေနေသာ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ လုံျခဳံေရးအတြက္
စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔မႈျဖစ္ပြားေနၿပီး ခုိလႈံမည့္ေနရာမ်ား ရွာေဖြရန္
အခက္ခဲႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။
ဇန္န၀ါရီ ၁၄ ရက္ေန႔က အစိုးရပစ္ခတ္ခဲ့ေသာ လက္နက္ၾကီးမ်ားသည္ လိုင္ဇာျမိဳ႕ လူေနအိမ္မ်ားတြင္ (၃)ၾကိမ္ က်ေရာက္ေပါက္ကြဲခဲ့ေသာေၾကာင့္ လူ (၃)ဦးေသျပီး (၄)ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည့္ အျဖစ္အပ်က္ေနာက္ပုိင္း KIO ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ (Laiza) ႏွင့္ မိုင္ဂ်ာယန္ၿမိဳ႕ (Mai Ja Yang) မ်ားတြင္ခိုလႈံေနသည့္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ကာ လုံျခဳံေရးအတြက္ ခိုလႈံရန္ေနရာရွာေဖြ၍ ကတုတ္က်င္းမ်ား တူးေနၾကေၾကာင္း ဒုကၡသည္စခန္းမွ သိရသည္။
အစိုးရ၏ လက္နက္ႀကီးပစ္ခတ္မႈႏွင့္ ေ၀ဟင္မွ စစ္တိုက္ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ မိမိတုိ႔လုံျခဳံေရးအတြက္ အကာအကြယ္ယူႏိုင္ေရး ကုိယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဗန္းေမာ္ခရုိင္ အင္ေမာက္ (မိုးေမာက္) ၿမိဳ႕နယ္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္း (၆) ကိုၾကည့္ရႈေနေသာ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္း Wunpawng Ninghtoi (WPN)မွ တာ၀န္ခံ ေဒၚေမရီ ေျပာသည္။
“ေလယာဥ္သံၾကားတာနဲ႔ တကယ့္ကို ဒီေဒသမွာရွိေနတဲ့ ျပည္သူလူထုေတြေပါ့ေနာ္ တခါထဲ အသက္အိုးအိမ္ ၿခိမ္းေျခာက္သလို ခံစားေနရတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြဆိုရင္လည္း ငိုတာေပါ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကတုတ္က်င္းေတြတူးၾကၿပီ။ ကတုတ္က်င္းတူးတယ္ဆိုေပမယ့္ စဥ္းစားၾကည့္ပါေပါ့.. လူဒီေလာက္မ်ားတာ စစ္ေျပးဒုကၡသည္လူေပါင္း ၂၂,၅၇၁ ဦး ရွိတယ္။ ဒီဒုကၡသည္စခန္းမွာက ကတုတ္က်င္းတူးမယ္ဆုိ ဘယ္လိုမ်ိဳးတူးမွာလဲေပါ့ လိုဏ္ေခါင္းအႀကီးႀကီးျဖစ္သြားမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္လည္းေပါ့ေလ ဒါက လူေတြရဲ့စိတ္သက္သာရာရေအာင္သာလုပ္ရတာ တကယ္တမ္း တကယ္သာပစ္ခ်မယ္ေဟ့ ဆုိရင္ကတုတ္က်င္းေတြက ဘယ္ေလာက္ျဖစ္မွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူေတြက ဘာပဲေျပာေျပာ ကိုယ့္ရဲ့အသက္ရွင္ရပ္တည္ခြင့္ရဖုိ႔ကေတာ့ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ဆုိတဲ့အေတြးမ်ိဳးနဲ႔လုပ္ေနၾကတာ။” ဟုေျပာသည္။
ဒုကၡသည္မ်ားသည္ ၄င္းတုိ႔အနီး တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားလာပါက အေရးေပၚအေျခအေနအရ ပိုမုိလုံျခဳံမည့္ ေနရာသုိ႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ႏိုင္ရန္ တဖက္ကမ္းရွိ တရုတ္ျပည္သုိ႔ခိုလႈံရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားေသာ္လည္း တရုတ္အစိုးရဖက္မွ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ လုံျခဳံေရးမ်ားကို တင္းၾကပ္စြာခ်ထားေၾကာင္းသိရသည္။
ဒုကၡသည္စခန္း အသီးသီးတြင္ ထိုသုိ႔လုံျခဳံေရး ကတုတ္က်င္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ျပင္ဆင္ထားေသာေၾကာင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔က မိုင္ဂ်ာယန္ (Mai Ja Yang)၊ ပါကေထာင္ (Pa Kahtawng) ဒုကၡသည္စခန္းမွ ကေလး (၃)ဦး ကတုတ္က်င္းအနီး ေဆာ့ကစားရာမွ ေျမၿပိဳ၍ ေသဆုံးမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ပါကေထာင္ဒုကၡသည္စခန္းမွသိရသည္။
တခ်ိန္တည္းတြင္ အစိုးရတပ္မ်ားက ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (KIA) ဌာနခ်ဳပ္ကို ဦးတည္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား မရပ္ေသးသျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအေနျဖင့္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ထိခိုက္မႈ ရွိေနေၾကာင္း ဒုကၡသည္မ်ားကို ၾကည့္ရႈေပးေနသူ WPN မွတာ၀န္ခံ ေဒၚေမရီက ဆက္ေျပာသည္။
“အရမ္းကိုေအးေနတဲ့အခ်ိန္ လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနရက္သားနဲ႔ လူသားတစ္ေယာက္ရယ္လုိ႔ ခံစားမႈ သူတုိ႔မွာ မရရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ အတင္းအဓမၼ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈေတြ အမ်ားႀကီးၾကဳံေတြ႕ေနရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ စစ္ေျပးဒုကၡသည္အမ်ားက ဘယ္မွာလဲေပါ့…လုံျခဳံမႈ? သူတုိ႔ အရမ္းစိုးရိမ္တယ္ အသက္ႀကီး ရြယ္အိုေတြဆိုတာ ေျပာမယ္ဆုိရင္ ေဆာင္းတြင္း၀င္တာနဲ႔ ေသဆုံးတဲ့သူမ်ားတယ္၊ အေအးလာတာနဲ႔ ဒီလိုၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္ၿပီဆိုတာနဲ႔ တခါထဲကို ေရာဂါလည္းအမ်ားႀကီးျဖစ္လာတယ္။ အိပ္ရာထဲမွာဗုန္းဗုန္းလဲတာ မ်ိဳးေတြလည္း က်မတုိ႔ေတြ႕ေနရတယ္။ ေတာ္ရုံက်မ္းမာေနတဲ့ အဘြားႀကီးေတြ ေတာင္မွ ဘာေတြလုပ္လုိ႔ လုပ္ရမွန္းမသိဘူး တခါထဲ ေလယာဥ္လာတာနဲ႔ ဘယ္မွာသြားပုန္းလုိ႔ပုန္းရမွန္းမသိ ဘူး။ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာၿခိမ္း ေျခာက္မႈေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္ေနပါတယ္။ ကေလးေတြဆုိရင္လည္း သိပ္သနားဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ စာသင္ေနတာေတာင္ အာရုဏ္စူးစိုက္လုိ႔မရဘူး။”
တရုတ္နယ္စပ္ေဒသ ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာ (Laiza)ႏွင့္ မိုင္ဂ်ာယန္ (Mai Ja Yang) နယ္ေျမတြင္း ခိုလႈံေနေသာ ဒုကၡသည္ လူဦးေရ ၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိၿပီး အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္နယ္ေျမတြင္ ၈၀,၀၀၀ ေက်ာ္ခိုလႈံကာ စုစုေပါင္း ဒုကၡသည္ ၁ သိန္းေက်ာ္တြင္ ေန႔စဥ္လူဦးေရ တိုးေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ဒုကၡသည္ၾကည့္ရႈသူမ်ားေျပာသည္။
တႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ျဖစ္ပြားေနေသာ အစိုးရစစ္တပ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (KIA) တုိ႔တိုက္ပြဲမ်ားသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာမွစ၍ ဌာနခ်ဳပ္ဖက္သုိ႔ ဦးတည္ကာတိုက္ပြဲမ်ားအရွိန္ျမင့္လာျခင္းျဖစ္ၿပီး အစိုးရ၏တိုက္ ခိုက္ မႈမ်ားသည္ KIO ဌာနခ်ဳပ္သုိ႔ အင္အားျဖင့္စစ္ဆင္လာပုံကို သုံးသပ္ျခင္းအားျဖင့္ ႏွစ္ဖက္ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြး မႈသည္ အလွမ္းေ၀းေနေသးေၾကာင္း KIO ဒုအေထြေထြအတြင္းမွဴး-၂ လာနန္ (Lah Nan) ေျပာဆုိခဲ့သည္။
ဇန္န၀ါရီ ၁၄ ရက္ေန႔က အစိုးရပစ္ခတ္ခဲ့ေသာ လက္နက္ၾကီးမ်ားသည္ လိုင္ဇာျမိဳ႕ လူေနအိမ္မ်ားတြင္ (၃)ၾကိမ္ က်ေရာက္ေပါက္ကြဲခဲ့ေသာေၾကာင့္ လူ (၃)ဦးေသျပီး (၄)ဦး ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည့္ အျဖစ္အပ်က္ေနာက္ပုိင္း KIO ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ (Laiza) ႏွင့္ မိုင္ဂ်ာယန္ၿမိဳ႕ (Mai Ja Yang) မ်ားတြင္ခိုလႈံေနသည့္ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔ကာ လုံျခဳံေရးအတြက္ ခိုလႈံရန္ေနရာရွာေဖြ၍ ကတုတ္က်င္းမ်ား တူးေနၾကေၾကာင္း ဒုကၡသည္စခန္းမွ သိရသည္။
အစိုးရ၏ လက္နက္ႀကီးပစ္ခတ္မႈႏွင့္ ေ၀ဟင္မွ စစ္တိုက္ေလယာဥ္မ်ားျဖင့္ ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ မိမိတုိ႔လုံျခဳံေရးအတြက္ အကာအကြယ္ယူႏိုင္ေရး ကုိယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္ျဖင့္ လုပ္ေဆာင္လာၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဗန္းေမာ္ခရုိင္ အင္ေမာက္ (မိုးေမာက္) ၿမိဳ႕နယ္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္း (၆) ကိုၾကည့္ရႈေနေသာ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္း Wunpawng Ninghtoi (WPN)မွ တာ၀န္ခံ ေဒၚေမရီ ေျပာသည္။
“ေလယာဥ္သံၾကားတာနဲ႔ တကယ့္ကို ဒီေဒသမွာရွိေနတဲ့ ျပည္သူလူထုေတြေပါ့ေနာ္ တခါထဲ အသက္အိုးအိမ္ ၿခိမ္းေျခာက္သလို ခံစားေနရတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြဆိုရင္လည္း ငိုတာေပါ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကတုတ္က်င္းေတြတူးၾကၿပီ။ ကတုတ္က်င္းတူးတယ္ဆိုေပမယ့္ စဥ္းစားၾကည့္ပါေပါ့.. လူဒီေလာက္မ်ားတာ စစ္ေျပးဒုကၡသည္လူေပါင္း ၂၂,၅၇၁ ဦး ရွိတယ္။ ဒီဒုကၡသည္စခန္းမွာက ကတုတ္က်င္းတူးမယ္ဆုိ ဘယ္လိုမ်ိဳးတူးမွာလဲေပါ့ လိုဏ္ေခါင္းအႀကီးႀကီးျဖစ္သြားမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္လည္းေပါ့ေလ ဒါက လူေတြရဲ့စိတ္သက္သာရာရေအာင္သာလုပ္ရတာ တကယ္တမ္း တကယ္သာပစ္ခ်မယ္ေဟ့ ဆုိရင္ကတုတ္က်င္းေတြက ဘယ္ေလာက္ျဖစ္မွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူေတြက ဘာပဲေျပာေျပာ ကိုယ့္ရဲ့အသက္ရွင္ရပ္တည္ခြင့္ရဖုိ႔ကေတာ့ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ဆုိတဲ့အေတြးမ်ိဳးနဲ႔လုပ္ေနၾကတာ။” ဟုေျပာသည္။
ဒုကၡသည္မ်ားသည္ ၄င္းတုိ႔အနီး တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားလာပါက အေရးေပၚအေျခအေနအရ ပိုမုိလုံျခဳံမည့္ ေနရာသုိ႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ႏိုင္ရန္ တဖက္ကမ္းရွိ တရုတ္ျပည္သုိ႔ခိုလႈံရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားေသာ္လည္း တရုတ္အစိုးရဖက္မွ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ လုံျခဳံေရးမ်ားကို တင္းၾကပ္စြာခ်ထားေၾကာင္းသိရသည္။
ဒုကၡသည္စခန္း အသီးသီးတြင္ ထိုသုိ႔လုံျခဳံေရး ကတုတ္က်င္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ျပင္ဆင္ထားေသာေၾကာင့္ လြန္ခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔က မိုင္ဂ်ာယန္ (Mai Ja Yang)၊ ပါကေထာင္ (Pa Kahtawng) ဒုကၡသည္စခန္းမွ ကေလး (၃)ဦး ကတုတ္က်င္းအနီး ေဆာ့ကစားရာမွ ေျမၿပိဳ၍ ေသဆုံးမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း ပါကေထာင္ဒုကၡသည္စခန္းမွသိရသည္။
တခ်ိန္တည္းတြင္ အစိုးရတပ္မ်ားက ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (KIA) ဌာနခ်ဳပ္ကို ဦးတည္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား မရပ္ေသးသျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအေနျဖင့္ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ ထိခိုက္မႈ ရွိေနေၾကာင္း ဒုကၡသည္မ်ားကို ၾကည့္ရႈေပးေနသူ WPN မွတာ၀န္ခံ ေဒၚေမရီက ဆက္ေျပာသည္။
“အရမ္းကိုေအးေနတဲ့အခ်ိန္ လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနရက္သားနဲ႔ လူသားတစ္ေယာက္ရယ္လုိ႔ ခံစားမႈ သူတုိ႔မွာ မရရွိတဲ့အခ်ိန္မွာ အတင္းအဓမၼ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈေတြ အမ်ားႀကီးၾကဳံေတြ႕ေနရပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ စစ္ေျပးဒုကၡသည္အမ်ားက ဘယ္မွာလဲေပါ့…လုံျခဳံမႈ? သူတုိ႔ အရမ္းစိုးရိမ္တယ္ အသက္ႀကီး ရြယ္အိုေတြဆိုတာ ေျပာမယ္ဆုိရင္ ေဆာင္းတြင္း၀င္တာနဲ႔ ေသဆုံးတဲ့သူမ်ားတယ္၊ အေအးလာတာနဲ႔ ဒီလိုၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္ၿပီဆိုတာနဲ႔ တခါထဲကို ေရာဂါလည္းအမ်ားႀကီးျဖစ္လာတယ္။ အိပ္ရာထဲမွာဗုန္းဗုန္းလဲတာ မ်ိဳးေတြလည္း က်မတုိ႔ေတြ႕ေနရတယ္။ ေတာ္ရုံက်မ္းမာေနတဲ့ အဘြားႀကီးေတြ ေတာင္မွ ဘာေတြလုပ္လုိ႔ လုပ္ရမွန္းမသိဘူး တခါထဲ ေလယာဥ္လာတာနဲ႔ ဘယ္မွာသြားပုန္းလုိ႔ပုန္းရမွန္းမသိ ဘူး။ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာၿခိမ္း ေျခာက္မႈေတြ အမ်ားႀကီးျဖစ္ေနပါတယ္။ ကေလးေတြဆုိရင္လည္း သိပ္သနားဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ စာသင္ေနတာေတာင္ အာရုဏ္စူးစိုက္လုိ႔မရဘူး။”
တရုတ္နယ္စပ္ေဒသ ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္ဇာ (Laiza)ႏွင့္ မိုင္ဂ်ာယန္ (Mai Ja Yang) နယ္ေျမတြင္း ခိုလႈံေနေသာ ဒုကၡသည္ လူဦးေရ ၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိၿပီး အစိုးရအုပ္ခ်ဳပ္နယ္ေျမတြင္ ၈၀,၀၀၀ ေက်ာ္ခိုလႈံကာ စုစုေပါင္း ဒုကၡသည္ ၁ သိန္းေက်ာ္တြင္ ေန႔စဥ္လူဦးေရ တိုးေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ဒုကၡသည္ၾကည့္ရႈသူမ်ားေျပာသည္။
တႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ျဖစ္ပြားေနေသာ အစိုးရစစ္တပ္ႏွင့္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ဖြဲ႔ (KIA) တုိ႔တိုက္ပြဲမ်ားသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာမွစ၍ ဌာနခ်ဳပ္ဖက္သုိ႔ ဦးတည္ကာတိုက္ပြဲမ်ားအရွိန္ျမင့္လာျခင္းျဖစ္ၿပီး အစိုးရ၏တိုက္ ခိုက္ မႈမ်ားသည္ KIO ဌာနခ်ဳပ္သုိ႔ အင္အားျဖင့္စစ္ဆင္လာပုံကို သုံးသပ္ျခင္းအားျဖင့္ ႏွစ္ဖက္ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြး မႈသည္ အလွမ္းေ၀းေနေသးေၾကာင္း KIO ဒုအေထြေထြအတြင္းမွဴး-၂ လာနန္ (Lah Nan) ေျပာဆုိခဲ့သည္။
No comments:
Post a Comment