ထူးျခားတာကေတာ့ အဖြင့္စကားေျပာသြားတဲ့ ေအာ္စလုိတကၠသိုလ္ ပါေမာကၡဟာ ျပီးခဲ့တဲ့လအတြင္းကမွ ျမန္မာနုိင္ငံကေန ျပန္လာသူျဖစ္ျပီး ျမန္မာနုိင္ငံ ပညာေရးဖြံ႔ံျဖိဳးဖုိ႔၊ ျမန္မာနဲ႔ ေနာ္ေ၀းတကၠသိုလ္ေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ သြားေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ တခါ ထူးထူးျခားျခား ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ဆရာ၀န္ဘဲြ႕ရျပီး ေအာ္စလုိတကၠသိုလ္မွာ မဟာတန္း လာတက္ေနတဲ့ မႏၱေလးက ေက်ာင္းသားတဦးကုိလည္း ေဟာေျပာပဲြမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ကုိလုိနီေခတ္ကေန ၁၉၈၈ ေခတ္အထိ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္းေၾကာင္းကုိ ကုိမင္းကုိနုိင္က ၁၀ မိနစ္ခန္႔ေျပာပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ပရိႆတ္နဲ႔ အေမးအေျဖက႑ေပါ့။ ပရိႆတ္က အေမးအျမန္းထူပါတယ္။ ေမးတဲ့လူတခ်ဳိ႕ဟာ ျမန္မာနုိင္ငံ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအေၾကာင္း သုေတသနလုပ္ေနတဲ့ တကၠသိုလ္ဆရာေတြျဖစ္ပါတယ္။
ရွစ္ေလးလုံး အေရးေတာ္ပုံအတြင္း လူေပါင္း ၃၀၀၀ ေလာက္ အသတ္ခံရျပီး စစ္တပ္အၾကမ္းဖက္ နွိပ္ကြပ္ခဲ့တယ္ဆုိတာ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အတုိက္ခံေတြဘက္ကလည္း ေသနတ္ကုိင္ျပီး အၾကမ္းဖက္တဲ့နည္းနဲ႔ ျပန္တုိက္တာပဲ မဟုတ္လား၊ အၾကမ္းဖက္တာဟာ စစ္တပ္ဘက္က တခုတည္းလုိ႔ ဘယ္ေျပာလုိ႔ရမလဲ တဲ့။ အဲဒါ မင္းကိုနုိင္အတြက္ ေအာ္စလိုတကၠသိုလ္ရဲ့ ပထမဆုံးေမးခြန္းပါ။
”လက္နက္ကုိင္ ေတာ္လွန္ေရး ဆုိတာဟာ လုိအပ္ခ်က္အရ ေပၚလာတာ ျဖစ္ပါတယ္” လုိ႔ မင္းကုိနုိင္က ေျဖပါတယ္။ အေျခေနတခုမွာ ေအာ္တဲ့လူက ေအာ္ေျပာမယ္။ တုတ္ေကာက္ျပီး ျပန္ရုိက္သင့္ရင္ ရုိက္ရမယ္။ ခဲနဲ႔ေပါက္ တန္ေပါက္ရမယ္။ နည္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ တုိက္ပဲြ၀င္ဖုိ႔ လိုပါတယ္လုိ႔ သူကေျပာပါတယ္။ မင္းကုိနုိင္ ဒီလုိ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာတာကို ၾကားရေတာ့ ေဘးနားမွာထုိင္ေနတဲ့ ABSDF တပ္ဖြဲ႔၀င္ေဟာင္း တခ်ဳိ႕ လက္ခုပ္ထတီးပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ မင္းကုိနုိင္ ဆက္ေျပာတာက ဒီနည္းဟာ အျမဲတန္း ရွိေနလုိ႔ေတာ့ မရဘူး။ လုိအပ္ခ်က္အရ ေပၚလာတာျဖစ္တဲ့အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္အတုိင္းတာအတြင္းမွာပဲ ရွိေနသင့္တယ္။ အျမဲတန္း ရွိေနရမွာက အၾကမ္းမဖက္ လႈပ္ရွားမႈသာျဖစ္ျပီး အဲဒီနည္းထဲမွာ လူထုတရပ္လုံး ပါ၀င္ရင္ ေအာင္ပဲြရမွာျဖစ္တယ္။ ဥပမာ ကခ်င္ျပည္နယ္က ဧရာ၀တီျမစ္ဆုံကိုၾကည့္ပါလုိ႔ မင္းကုိနုိင္က ရွင္းပါတယ္။
ေက်ာင္းသားနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ဒုတိယ ေမးခြန္းကေတာ့ ၈၈ အလြန္ လက္ရွိ ဗကသနဲ႔ ေက်ာင္းသားလႈပ္ရွားမႈ အေျခေန၊ တကၠသိုလ္ပညာေရးပါ။ ဒီအတြက္ မင္းကုိနုိင္က အခု ဒီအ ခန္းထဲမ၀င္ခင္ အျပင္နားက အေဆာင္တခုေရွ႔မွာ ”ေက်ာင္းသားပါလီမန္” ဆုိတဲ့ ဆုိင္းဘုတ္ၾကီးကုိ သူ ေတြ႔ မိေၾကာင္း၊ အေတာ္အံ့ၾသသြားေၾကာင္း အစခ်ီျပီး ျမန္မာနုိင္ငံမွာေတာ့ ေက်ာင္းသားပါလီမန္ မေျပာနဲ႔ ေက်ာင္းသားသမဂၢဖြဲ႔တာကိုေတာင္ အာဏာပုိင္ေတြက ေၾကာက္ေနလုိ႔ မနည္းၾကိဳးစားေနရတဲ့ အေျခအေန ရွိေနဆဲလုိ ႔ေျပာျပပါတယ္။
တကယ္ဆုိရင္ ဒီမွာေတြ႔ရတဲ့ ေက်ာင္းသားပါလီမန္မ်ဳိး ျမန္မာနုိင္ငံမွာလည္း ျမင္ခ်င္ပါတယ္။ ”ေက်ာင္းသား ပါလီမန္မွာကတည္းက အေသအခ်ာေလ့က်င့္ထားတဲ့ လူငယ္ေတြ တကယ့္ ပါလီမန္ထဲ ေရာက္သြားတဲ့ ေခတ္၊ ေရာက္သြားတဲ့ စနစ္မ်ဳိးျဖစ္လာေအာင္ ေက်ာင္းသားေတြကို ေလ့က်င့္ေပးခြင့္ရခ်င္ပါတယ္” လုိ႔ မင္းကုိနုိင္ကေျပာပါတယ္။
တတိယ ေမးခြန္းထေမးသူကေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံ (နယ္စပ္ဒုကၡသည္စခန္းမွာလည္း ျဖစ္နုိင္ပါတယ္) ေမြးျပီး ေနာ္ေ၀းမွာၾကီးတဲ့ လက္ရွိ တကၠသိုလ္တက္ေနသူ အသက္ ၂၀ ေက်ာ္ အရြယ္ ေက်ာင္းသူတဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ”အျပင္က ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေတြအေနနဲ႔ အထဲမွာ ဘာေတြကူညီေပးနုိင္မလဲ” လုိ႔ ရုိးရုိးေလး ေမးသြားတာပါ။
မင္းကုိနုိင္ေျဖပုံကလည္း ရုိးရုိးေလးပါ။ ပညာေရး သမုိင္းက ၂ ပုိင္းရွိပါတယ္။ ပထမ တပုိင္းျဖစ္တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးကာလမွာ အသက္ေပးျပီး တုိက္ပဲြဝင္တဲ့ေက်ာင္းသားေတြ၊ ေထာင္နန္းစံရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ အမ်ားၾကီးရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ ဒီလုိေပးဆပ္တုိက္ပဲြ၀င္ရတဲ့ အေျခအေနေတြကေန လြန္ေျမာက္ေစခ်င္ပါျပီ၊ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရး အပုိင္းကို ေရာက္ေစခ်င္ပါျပီလုိ႔ နိဒါန္းခ်ီျပီး အခုလုိေျပာပါတယ္။
”အခု ဒုတိယပုိင္း ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေရးလုပ္တဲ့အခါ ပထမပုိင္းမွာ ပါ၀င္ခဲ့သူေတြ တတ္ခ်င္လည္း တတ္မယ္၊ မတတ္ခ်င္လည္း မတတ္ဘူး။ က်ေနာ္ ကိုယ္တုိင္ကေတာ့ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ဘာမွမတတ္ဘူး” လုိ႔ ေျပာခ်လုိက္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အခု ေမးခြန္းထေမးတဲ့ ေက်ာင္းသူေလးအပါအ၀င္ မ်ဳိးဆက္သစ္ တတ္သိပညာရွင္ေတြ လုိေနတယ္လို႔ မင္းကိုနုိင္က ေျပာပါတယ္။
အခုခ်ိန္ထိ သူေတြ႔မိသေလာက္ကေတာ့ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာေတြ၊ နုိင္ငံျခားသားေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ေက်ာင္းေတြေဆာက္ဖုိ႔၊ ေက်ာင္းသားေတြ စားဖုိ႔၊ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီဖုိ႔ ေငြအား၊ ပစၥည္းအား စသျဖင့္ ရုပ္၀တၱဳပစၥည္းကူဖုိ႔ပဲ ကမ္းလွမ္းတာမ်ားေနျပီး စနစ္တခုေျပာင္းေအာင္ ကူညီဖို႔၊ သင္ၾကားေရးစနစ္အတြက္ စဥ္းစားဖို႔ သိပ္မေတြ႔ရေသးဘူးလုိ႔ မင္းကိုနုိင္က ေထာက္ျပပါတယ္။
”ေက်ာင္းေတြျပင္ဖို႔၊ ေက်ာင္းေတြေဆာက္ဖို႔ ကူညီတာကေတာ့ဟုတ္ပါျပီ၊ အဲဒီေက်ာင္းေတြေဆာက္ျပီး သြားရင္ ဘာစာေတြကို ဘယ္လုိသင္မွာလဲ” လုိ႔ သူက ေမးခြန္းျပန္ထုတ္ပါတယ္။ သင္ရုိးညြန္းတန္း အသစ္ မရွိဘူးဆုိရင္ စစ္တပ္က တုိင္းျပည္ကယ္တင္ရွင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေက်းဇူးရွင္ျဖစ္ေၾကာင္း လက္ရွိသင္ေနဆဲ သင္ရုိးညြန္းတန္း အေဟာင္းကိုပဲ ျပန္သင္ေနရရင္ အဲဒီေက်ာင္းသစ္ဟာ ဘာမွအဓိပၸါယ္မရွိဘူး လုိ႔ မင္းကိုနုိင္က ေထာက္ျပပါတယ္။
”Critical Thinking ေတြ၊ Debate ယဥ္ေက်းမႈေတြ၊ Dialogue လုပ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ေတြပါတဲ့ ပညာေရးစနစ္ တခု၊ Mindset ကုိပါေျပာင္းနုိင္တဲ့ စနစ္တခု က်ေနာ္တုိ႔နုိင္ငံမွာ ျပင္ဆင္ျပဌာန္းဖုိ႔ လိုေနပါတယ္” လုိ႔ မင္းကုိနုိင္ကေျပာပါတယ္။
ျမန္မာမိသားစုနဲ႕ ေတြ႔ဆုံပဲြမွာေရာ၊ ေနာ္ေ၀ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႕ ေတြ႔ဆုံပဲြမွာပါ အမ်ားဆုံးေမးတာက ျပည္တြင္းစစ္၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အနာဂတ္ျပည္ေထာင္စု ပုံစံ အေၾကာင္းပါ။ ဒီေမးခြန္းကို ၄ ဦးေလာက္က ေဒါင့္မ်ဳိးစုံကေနေမးျမန္းပါတယ္။
မင္းကိုႏိုင္က ”ခင္ဗ်ားတုိ႔ဆီမွာ Ceasefire ကုိ ဘယ္လုိ အဓိပၸါယ္ဖြင့္သလဲ မသိဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာေတာ့ Cease နဲ႔ Fire ကို တခုစီျခားျပီး ေျပာၾကတဲ့အတြက္ Cease လုပ္လိုက္ ျပန္ျပီး Fire လုပ္လုိက္ Cease လုပ္လုိက္ ျပန္ျပီး Fire လုပ္လုိက္ျဖစ္ပါတယ္” ဆုိျပီး မင္းကုိနုိင္က အရြန္းေဖါက္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ၁၉၄၈ လြတ္လပ္ေရးရတဲ့အခ်ိန္ကစ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔အတူ တဲြပါလာတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ သမုိင္းေနာက္ခံအက်ဥ္းကို ရွင္းျပပါတယ္။
ပထမပုိင္းမွာ Ism နုိင္ငံေရး အယူ၀ါဒေပၚ အေျခခံထားတဲ့ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေပၚလာျပီး အဲဒီေနာက္မွာ လူမ်ဳိးစု လက္နက္ကုိင္ေတြ ေပၚလာေၾကာင္း၊ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ နုိင္ငံေရး အယူ၀ါဒေပၚ အေျခခံတဲ့ လက္နက္ကုိင္လႈပ္ရွားမႈ ေမွးမိွန္သြားျပီး အမ်ဳိးသားေရးအေျခခံတဲ့ လက္နက္ကုိင္လႈပ္ရွားမႈက အားေကာင္းလာတယ္လို႔ မင္းကုိနုိင္ကေျပာပါတယ္။
လူမ်ဳိးစုေတြလုိလားတဲ့ ဖက္ဒရယ္မူဟာ တန္းတူရည္တူ အတူတကြ ေပါင္းစည္းေနထုိင္ျခင္းမူ ျဖစ္ေပမယ့္ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စစ္အစိုးရရဲ့၀ါဒျဖန္႔မႈေၾကာင့္ ဖက္ဒရယ္ဆုိရင္ လူေတြက မေျပာရဲ မဆုိရဲ မတုိ႔ရဲ မထိရဲ ျဖစ္ေနၾကတယ္လုိ႔ သူကေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖက္ဒရယ္ဆုိတဲ့ စကားလုံးကုိ ေလသံက်ယ္ က်ယ္နဲ႔ေျပာခြင့္ရတာေတာင္ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ တနွစ္မျပည့္ေသးဘူး။ ဖက္ဒရယ္ကုိ လူေတြအားလုံး နားလည္ေအာင္ လုပ္သြားဖုိ႔လုိတယ္လို႔ဆုိပါတယ္။
”က်ေနာ္တုိ႔ငယ္ငယ္က လူၾကီးေတြေျခာက္သလုိေပါ့ဗ်ာ။ ဟုိနားမသြားနဲ႔ ေကာင္ေကာင္ၾကီးကိုက္လိမ့္ မယ္ဆုိတာမ်ဳိး။ ဘာေကာင္ၾကီးမွန္းလည္း မသိဘူး။ တကယ္ေၾကာက္စရာလား၊ ခ်စ္စရာလားလည္း မသိဘူး။ မျမင္ရေသးတဲ့အရာနဲ႔ အေျခာက္ခံထားရတာမ်ဳိးေပါ့” လုိ႔ မင္းကုိနုိင္က ေျပာပါတယ္။
ေနာက္တခါ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြေတြ ခဏခဏလုပ္ေနေပမဲ့ တခါမွ ေကာင္းေကာင္း ေအာင္ျမင္မႈ မရေသးတာဟာ ျပည္သူေတြမပါေသးတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လို႔ သူကဆုိပါတယ္။ “အခုျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြကို ခင္ဗ်ားတုိ႔ၾကည့္ပါလား၊ ဟုိဖက္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္နဲ႔ ဒီဖက္ကဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြ ထိပ္သီးအခ်င္းခ်င္း ေျပာေနၾကတာေလ။ ျပည္သူလူထုမပါေသးဘူး” လုိ႔ မင္းကိုနုိင္က ေထာက္ျပပါတယ္။
ျပီးေတာ့ Mindset ေျပာင္းနုိင္ဖုိ႔ အေရးၾကီးေၾကာင္း သူကေထာက္ျပပါတယ္။ ”စစ္သားေတြရဲ့ ထုံးစံက စစ္ေျမျပင္မွာ လူမ်ားမ်ားသတ္နုိင္သူကုိ Hero အျဖစ္ဂုဏ္ယူၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေခတ္ေျပာင္းသြား ျပီ။ စစ္ပဲြေတြရပ္ျပီး ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္နုိင္သူကုိ Hero အျဖစ္ သေဘာထားေနၾကပါျပီ” လုိ႔မင္းကုိနုိင္က ေျပာပါတယ္။
ဒီေဆြးေႏြးပဲြအတြင္း ေနာက္ဆုံးေမးခြန္းကို ထေမးသူကေတာ့ ျမန္မာနုိင္ငံထဲမွာ အလုပ္လုပ္ဖုိ႔ျပင္ေနတဲ့ နုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းတခုက အမ်ဳိးသမီးတဦးျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာနုိင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ အစိုးရက ဖန္တီးထားတဲ့ တီးကြက္ထဲ အတုိက္အခံေတြ လုိက္ကေနရတာမ်ဳိးျဖစ္ေနတယ္ မဟုတ္လား တဲ့။
”အဲဒီလုိ Passive အျမင္ေတြကို က်ေနာ္ လက္မခံပါဘူး။ သူတုိ႔ ေပးသနားေတာ္မူမွ ရတဲ့ဟာမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ အစိုးရကြင္းထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ကစားေနရတာမ်ဳိးလည္း မဟုတ္ပါဘူး” လုိ႔ မင္းကုိနုိင္က ခပ္ျပတ္ျပတ္ ေျပာပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ”တကယ္တန္းေျပာမယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ေျပာတဲ့အတုိင္း၊ က်ေနာ္တုိ႔ေတာင္းဆုိခဲ့တဲ့အတုိင္း အစိုးရက လုိက္လုပ္ေနရတာပါ။ ဒီမုိကေရစီလုိ ႔က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိေန၊ ေျပာေနတာၾကာျပီ၊ အစုိးရက အခုမွ ဒီမုိကေရစီအေၾကာင္း စေျပာေနတာေလ” လုိ႔ သူကေထာက္ျပပါတယ္။
”မတရားတဲ့ နည္းမ်ဳိးစုံနဲ႔ ရယူထားတဲ့အတြက္ အာဏာနဲ႔ လုပ္ပုိင္ခြင့္ေတြ သူတုိ႔လက္ထဲမွာ ရွိေနနုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူလုထုရဲ့ ေမတၱာနဲ႔ေထာက္ခံမႈက က်ေနာ္တုိ႔ဆီမွာ ရွိတယ္ဆုိတာကုိ က်ေနာ္ရဲရဲ ၾကီးေျပာရဲပါတယ္” လုိ႔ မင္းကိုနုိင္က အားရပါးရ ေျပာခ်လုိက္ေတာ့ ပရိႆတ္ အားလုံး မတ္တတ္ထရပ္ျပီး လက္ခုတ္တီးၾကပါတယ္။ အခန္းနားကုိ ေအာင္ျမင္စြာရုတ္သိမ္းေၾကာင္း ေၾကျငာတဲ့သေဘာေပါ့။
က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ အခန္းအနားျပီးမွ ေမးခြန္းက ေပၚလာသလို ျဖစ္ေနပါတယ္္။ ခုနက အမ်ဳိးသမီး ေမးသြားတဲ့ေမးခြန္းက က်ေနာ္စိတ္ထဲ ကပ္ပါလာေနဆဲ။ ”ဘယ္သူ႔ တီးကြက္ထဲ ဘယ္သူေတြက ကေနရတာလဲ” ဆုိတာဟာ အေရးၾကီးသလား။ ”တီးကြက္နဲ႔ ကကြက္ညီဖုိ႔” က ပုိအေရးၾကီးသလား။
ေရွ႔သီတင္းပတ္က်ရင္ ေအာ္စလုိကို ေရာက္လာမယ့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကုိ ဒီေမးခြန္းသြားေမးရင္ ဘယ္လုိေျဖေလမလဲ၊ သမၼတက အခုအခ်ိန္မွာ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာေတြနဲ႔ ေတြ႔ဖုိ႔စီစဥ္ထားတာဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႔၊ မင္းကိုနုိင္တုိ႔ေနာက္ကို သမၼတက လုိက္ေနရတဲ့ သေဘာမ်ဳိးလား။ ဘယ္သူက ေရွ႕ကသြားျပီး ဘယ္သူက ေနာက္က လုိက္ေနရတာလဲ။
တီးကြက္က အေရးၾကီးသလား၊ ကကြက္က အေရးၾကီးသလား။ စင္ေပၚက လူေတြ တီးျပ ကျပတာကို စင္ေအာက္က ၾကည့္ေနတဲ့ သန္း ၆၀ လူထုေတြေရာ ႏွစ္ျခိဳက္သေဘာေတြ႕ရဲ့လား။ သူတို႕အားလုံးပါ ဝင္ကႏိုင္မယ့္ အေျခအေနနဲ႕ အခ်ိန္အခါကေရာ ဘယ္ေတာ့လဲ။
No comments:
Post a Comment