ျမစ္ႀကီးနား ေဆြးေႏြးပြဲ အပစ္ရပ္ အႀကိဳ သေဘာတူ

ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီတို႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အၾကိဳ သေဘာတူညီခ်က္ ၇ ခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။ (ဓာတ္ပံု- Dr မင္းေဇာ္ဦး Facebook မွ)

ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕တြင္ ၃ ရက္ၾကာ ေဆြးေႏြးပြဲျပဳလုပ္အျပီး ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ KIOႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီတို႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အၾကိဳ သေဘာတူညီခ်က္ ၇ ခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။
အေျခခံပဏာမ သေဘာတူညီခ်က္အေနျဖင့္ ႏွစ္ဖက္ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ႏွစ္ဖက္တပ္ဖြဲ႔မ်ား ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ေလွ်ာ့ေရးႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္မျဖစ္ပြားေရး ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္သြားရန္၊ ႏွစ္ဖက္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါေသာ ေစာင့္ၾကည့္ၾကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႕ ဖြဲ႕ရန္၊ IDP ဒုကၡသည္မ်ား ကို ျပန္လည္ထူေထာင္ႏိုင္ေရး ႏွစ္ဖက္ေဆာင္ရြက္ရန္၊ တပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေနရာခ်ထားေရး ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရန္၊ KIO ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ျမစ္ၾကီးနားတြင္ ထားရွိရန္၊ ေနာက္တၾကိမ္ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အျခားဖိတ္ၾကားလိုေသာအဖြဲ႔မ်ား ရွိလွ်င္ ႏွစ္ဖက္ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ရန္ႏွင့္ ေနာက္တၾကိမ္ ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ယခုတက္ေရာက္သည့္အဖြဲ႔မ်ား ျပန္လည္တက္ေရာက္ရန္ တို႔ပါ၀င္သည္။
သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ KIO မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဆြမ္လြတ္ဂြမ္ေမာ္က “တပ္ေတြ တဖက္နဲ႔တဖက္ အပစ္အခတ္ မရွိဖို႔က ေစာင္ၾကည့္အဖြဲ႕ေတြ ထားဖို႔လိုတယ္။ ဒီမွာ စည္းကမ္းခ်က္ေတြ လိုက္နာရမယ့္ က်င့္၀တ္ေတြ စျပီး ေရးဆြဲျပီးမွသာ စစ္ ထပ္ျဖစ္မျဖစ္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိႏိုင္မွာပါ ”ဟု ေျပာၾကားသည္။ စစ္ ထပ္ျဖစ္မျဖစ္ အာမခံခ်က္ေပးႏိုင္ျခင္း ရွိမရွိ ဧရာ၀တီမွ ေမးျမန္းရာ “အာမခံခ်က္ဆိုတာထက္ မျဖစ္ေအာင္ကို လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ”ဟု ေျဖၾကားသည္။
အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး မပါ၀င္သည့္ အဆိုပါေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္အေပၚ ဦးေအာင္မင္းကလည္း ယခုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ အျခားတိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ယခင္က ေဆြးေႏြးျပီးေနာက္ပိုင္း အားနည္းခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္ကာ ေဆြးေႏြးထားျခင္း ရလဒ္ျဖစ္ျပီး အျပည္႔စံုဆံုးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အျခား တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနရျခင္းမွာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲခဲ့ေသာ္လည္း နယ္ေျမပိုင္းျခားေရးအေပၚ ဆက္မလုပ္ႏိုင္ေသးျခင္းေၾကာင့္ဟု  ေျပာၾကားသည္။
“တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတာက တပ္မေတာ္နဲ႔ သိပ္မဆိုင္ပါဘူး။ ဦးေအာင္မင္း လိုအပ္ခ်က္ပါ။ တပ္မေတာ္က ႏိုင္ငံကာကြယ္တဲ့ သေဘာပါ။ နယ္ေျမ မပိုင္းျခားႏိုင္ေသးတဲ့ အဖြဲ႕ေတြ ျဖစ္ေနတာပါ။ ႏွစ္ဖက္စလံုးက ဒီေပၚမွာ ကိုယ့္ေျမကိုယ္ ကာကြယ္ရင္းနဲ႔ နားလည္မႈေတြ လြဲကုန္တာပါ။ ဒီဟာေတြ မျဖစ္ေအာင္ ခု KIO နဲ႔ ေဆြးေႏြးစဥ္မွာ ႏွစ္ဖက္ကို ေစာင့္ၾကည္႔အဖြဲ႔ေတြ ထားဖို ႔လုပ္ထားပါတယ္”ဟု ဦးေအာင္မင္းက ဧရာ၀တီသို႕ ေျပာသည္။
ႏွစ္ဖက္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါေသာ ေစာင့္ၾကည္႔ၾကီးၾကပ္ေရးအဖြဲ႕တြင္ KIO မွ ကိုယ္စားလွယ္၊ အစိုးရဘက္မွ ကိုယ္စားလွယ္အျပင္ ကခ်င္ရပ္မိရပ္ဖမ်ားပါ ပါ၀င္ဖြဲ႕စည္းသြားမည္ဟု သိရသည္။
“တပ္မေတာ္အေနနဲ႔က ဘယ္ေတာ့မွေျပာတဲ့စကား ကတိကို ျပန္မ႐ုတ္သိမ္းသလို ေျပာတဲ့အတိုင္းဘဲ လုပ္ပါတယ္။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လက္မွတ္မထိုးႏိုင္ေသးေပမယ့္ ဒီေလာက္ထိ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့အေပၚ အားရမႈ ရွိပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဟာ ဘယ္ေတာ့မွ စည္းကမ္းမေဖာက္ပါဘူး”ဟု ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၏ အထူးအာဏာကုန္ လႊဲအပ္ခံထားရသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ျမင့္စိုးကလည္း ေျပာဆိုသည္။
၃ ရက္ၾကာ ေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးခက္ထိန္နမ္ကလည္း “ဆက္ဆံေရးေတြက အျမဲတမ္းအတြက္ ျပန္ျဖစ္လာျပီ။ ေစာင့္ၾကည္႔မႈအဖြဲ႔လည္း ရွိလာေတာ့ ဒါဟာ အရင္နဲ႔မတူတဲ့ တိုးတက္မႈလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ႏွစ္ႏွစ္တာ ကာလမွာ ဒီေလာက္တိုးတက္မႈအေပၚ အားလံုး ၀မ္းသာရမွာပါ” ဟု ေျပာသည္။
ေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး UN ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာနမ္ဘီးယားက “ဒီကေန႔ သေဘာတူညီလိုက္ႏိုင္တဲ့ အစည္းအေ၀းရဲ့ ရလဒ္က သမိုင္း၀င္တိုးတက္မႈတခုလို႔ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အစည္းအေ၀းကလည္း ျပည္တြင္းမွာ က်င္းပတာ ျဖစ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဓြန္႔ရွည္ဖို႔ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ခ်မွတ္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ သူတို႔ႏွစ္ဖက္စလံုးက အစည္းအေ၀းေတြ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္တာက အေရးႀကီးတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္”ဟု မွတ္ခ်က္ေပး ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တရုတ္ေကာင္စစ္၀န္ မစၥတာ လူဇီ (Lu Zhi) ကလည္း “ဒါဟာ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈ ယံုၾကည္မႈေတြ တည္ေဆာက္ႏိုင္တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈတခုပါ။ ေနာက္ဆံုး သူတို႔ ရလဒ္ေကာင္းေတြ ထြက္လာတယ္။ ဒါဟာ ေနာက္တႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးတာျဖစ္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ေနာက္တၾကိမ္မွာ ဒီီထက္ ရလဒ္ေကာင္းေတြ ရွိလာမယ္ ထင္တယ္”ဟုေျပာခဲ့သည္။
ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အဆက္မျပတ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေရးအတြက္ ျမစ္ၾကီးနားျမိဳ႕တြင္ KIO ရံုးခြဲ ျပန္လည္ဖြင့္ကာ ၎မွတဆင့္ ဗဟိုအဆင့္ ညိႇႏိႈင္းမႈမ်ားကို ဇြန္လအတြင္းတြင္ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္သြားရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။
Ref : irrawaddy