“တိုင္းရင္းသားေတြဆႏၵ မျဖည့္ဆည္းႏိုင္သေရြ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရႏိုင္…”(irrawaddy)

ရွမ္း တိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(SNLD) ေခါင္းေဆာင္ ဦးခြန္ထြန္းဦး သည္ အသက္ ၆၉ ႏွစ္အရြယ္ ရွိၿပီျဖစ္ၿပီး ေထာင္ ဒဏ္ ၉၃ ႏွစ္ ခ်မွတ္ခံထားရာမွ ၿပီးခဲ့သည့္ ဇန္န၀ါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျဖင့္ ေတာင္ငူ အက်ဥ္းေထာင္မွ ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာသူ ျဖစ္သည္။ ၾသဂုတ္လ ၄ ရက္ေန႔က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ပါတီမ်ား ေတြ႕ဆုံရာတြင္ ဦးခြန္ထြန္းဦးလည္း ပါ၀င္ေတြ႕ဆုံခဲ့သည္။ ဦးခြန္ထြန္းဦးအား တိုင္းရင္းသား အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဧရာ၀တီ သတင္းေထာက္ နန္းဆိုင္ႏြမ္ က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါသည္။

SNLD ေခါင္းေဆာင္ ဦးခြန္ထြန္းဦး

ေမး။   ။ ၂၀၁၅ ခုနစ္ မတိုင္မီမွာ တိုင္းရင္းသားညီလာခံ က်င္းပမယ္ဆိုတာ အန္ကယ္ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ။   ။ အခု ဒီျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ တိုင္းရင္းသားေတြ အေျခအေနကေတာ့ က်ေနာ္လည္း ၀င္ပါရမယ့္ အေျခအေနရွိတာေပါ့။ က်ေနာ္ ၀င္ပါရတယ္ ဆိုတာက ဒီညီလာခံကို လက္ခံႀကိဳဆိုတဲ့ သေဘာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရ မယ္ ဆိုရင္ က်ေနာ္ေတြ႔တဲ့ အထင္ကရ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ျမန္မာ့အေရးကိစၥ လုပ္ေနတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ ေတြ႔ေတာ့ သူတို႔ အမ်ားဆႏၵကေတာ့ အေျခအေန ဘယ္လိုမွ မထူးျခားသြားဘူး တဲ့။ ေရွ႕တိုးလုပ္လုိ႔မရတဲ့ အဆံုး ဒီျဖစ္စဥ္ေတြ ျဖစ္ေနရာကေန ေရွ႕ ဆက္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ပါ၀င္ဖို႔ လုိလာတယ္။
အခုျဖစ္စဥ္ေတြ မွီတည္ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာက အမ်ားပံ့ပိုးတယ္။ ေနာ္ေ၀ Peace result ကေရာ ဦးေအာင္မင္း၊ ဦးစိုုးသိန္း ေတြ ပါ ေျပာဆိုၾကတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔လည္း အသက္ႀကီးၿပီ၊ ပင္ပန္းလွပါၿပီ ။ ေတာထဲရွိ တုိင္းရင္းသား ညီအစ္ကိုေတြလည္း ပင္ပန္းေနၾကပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလက္နက္ကိုင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းကလည္း ရွိၾကတယ္ေလ။ အဓိကေတာ့ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႀကီး ေပါ့။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ကို မွီတင္းၿပီး ျပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔ခဲ့ၾကတယ္ေလ။ ၿပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသား ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါမွာ အာဏာရ ဗဟို အစိုးရကို မယံုဘူး။ က်ေနာ္တို႔လည္း လုပ္ေဆာင္ေပးရမယ့္ ကိစၥျဖစ္ေနပါတယ္။
ဦးေအာင္မင္း ကလည္း ၁၇/၁(မတရားအသင္း ပုဒ္မ) မျဖစ္ေစရဘူး။ သူ တာ၀န္ယူတယ္၊ သူကိုယ္တိုင္ လုိက္ေရြးေပးမယ္
လို႔ ေျပာထားပါတယ္။ က်ေနာ့္ကို အမွတ္သည္းေျခ မရွိဘူးလို႔ေျပာေျပာ တုိင္းျပည္က ဒီလိုလူေတြအတြက္မွ မလုပ္ေပးဘူး ဆိုရင္ သြားေနတဲ့အစုိးရက ေပ်ာ့ေပ်ာင္းညင္သာၿပီးေတာ့ တုိင္းျပည္ကို တကယ္လုပ္မယ္ဆိုၿပီး ယံုၾကည္ ကိုးစားခ်က္နဲ႔လုပ္ ေန တာပါ။
၂၀၁၃ နဲ႔ ၂၀၁၄ မွာ အၿပီးက်င္းပၿပီး ၂၀၁၅ ခုနစ္က ေရြးေကာက္ပြဲ ဆိုေတာ့ေလ။၂၀၁၃ ခုနစ္မွာလည္း ဆီးဂိမ္းက ရွိေနေသး တယ္။ တိုင္းရင္းသား ဆႏၵမပါရင္ေတာ့ ၿပီးျပည့္စံုမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါကိုေတာ့ ရင္ေလးတယ္။
ေမး။   ။ တုိင္းရင္းသား ညီလာခံ က်င္းပမယ္ဆိုရင္ လိုအပ္ခ်က္ကေရာ ဘာေတြ ရွိပါသလဲ။
ေျဖ။   ။ အစိုးရအေနနဲ႔ ေပးတဲ့ကတိ တည္ဖို႔ပါပဲ။ ေပးတဲ့ကတိ မတည္ခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသားေတြက မယံုဘူး။ ဘယ္ ဗဟို အစိုးရကိုမွ မယံုၾကည္ၾကဘူး။ အခုလည္း မယံုၾကဘူး။ ၿပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသားအားလံုး မပါ၀င္ဘူး ဆိုရင္လည္း ဒီ ညီလာခံက အႏွစ္သာရ မရွိဘူး။ ၿပီးေတာ့ စစ္မွန္တ့ဲ တိုင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္ရဖို႔ လုိအပ္ပါတယ္။ စစ္မွန္တဲ့ကိုယ္စားလွယ္ ရၿပီးေတာ့လည္း ညီလာခံအတြင္းမွာ ဟိုဟာမေျပာရ ဒီဟာမေျပာရ ဆိုရင္လည္း ဘာမွ ထူးလာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ေနာက္ တိုင္းရင္းသားျပႆနာေတြကို နားေထာင္ႏိုင္ၿပီးေတာ့ ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔လည္း လုိအပ္ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသား ညီလာခံကို လႊတ္ေတာ္ထဲ ဖြဲ႔မယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔ေတြကေရာ တိုင္းရင္းသားအေရးကို ဘယ္ေလာက္အထိ ပါေနသလဲ။ ဘယ္ေလာက္ အထိ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြ အေၾကာင္း သိသလဲ။ ကုန္ကုန္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ သူပုန္ဘာလို႔ ထေနတာလဲ ဆိုတဲ့ ျပႆနာ အေၾကာင္းရင္းကို သိသလား။ အဲ့ဒါ အေရးႀကီးတယ္ဗ်ာ။ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေရး အဆက္ဆက္ရွိတဲ့သူ ပါလာဖို႔လိုအပ္ပါ တယ္။
ေမး။   ။ အရင္က က်င္းပတဲ့ အမ်ိဳးသားညီလာခံ လုိမ်ိဳးေရာ ျပန္ျဖစ္လာႏိုင္ပါသလား။
ေျဖ။   ။ က်ေနာ္ထင္တယ္၊ တိုင္းရင္းသားေတြ လုိအင္ဆႏၵမျဖည့္ဆည္းေပးသေရြ႕ၿငိမ္းခ်မ္ေရးမရႏိုင္သလို ညီလာခံမွာလည္း တိုင္းရင္းသားေတြ အေၾကာင္း ေျပာခ်င္တဲ့ျပႆနာ မေျပာရသေရြ႕ေတာ့ အရင္လိုပဲျပန္ျဖစ္လာမွာပဲ။ အရင္ အမ်ိဳးသား ညီလာ ခံ တုန္းကေတာ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ ၁၇ ဖြဲ႔ ေလာက္ ပါလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတာ္ေတာ္ျပည့္စံုစြာ မရခဲ့ပါဘူး။ ဘာမွ မရခဲ့ ဘူး ေပါ့ဗ်ာ။ ၿပီးေတာ့ လက္နက္ကိုင္ၿပီး ႏွစ္ ၅၀ လံုးလံုး တိုက္ေနၾကတာကို ဗဟိုအစိုးရ အေနနဲ႔ စဥ္းစားသင့္ပါတယ္။ ဒီလုိသာ ဆက္ သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အရင္လုိျပန္ေရာက္ သြားႏိုင္ပါတယ္။

ၾသဂုတ္လ ၄ ရက္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရး ပါတီမ်ား ေတြ႕ဆုံရာတြင္ ဦးခြန္ထြန္းဦးလည္း ပါ၀င္ေတြ႕ဆုံခဲ့သည္(ဓာတ္ပံု – ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတ႐ုံး ဝက္ဘ္ဆုိက္ မွ)

ေမး။   ။ ဒုတိယ ပင္လံု ညီလာခံေရာ ျဖစ္လာႏိုင္ပါသလား။
ေျဖ။   ။ ဒုတိယ ပင္လံု ညီလာခံထက္ မဆိုးေပမယ့္ ဒုတိယပင္လံု ညီလာခံေလာက္ေတာ့ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ မရတဲ့ဟာမ်ိဳး ျဖစ္ မယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီအေပၚမွာ Stakeholder ေတြျဖစ္တဲ့  ဒီ KIO (ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕)တို႔ UWSA “၀”တို႔ မပါလာ ရင္ သိပ္ၿပီးေတာ့ မထူးဘူး။ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ မပါရင္လည္း မျပည့္စံုဘူး။ ၿပီးေတာ့ လက္နက္ကိုင္ေတြမပါသေရြ႔ေတာ့ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ရေတာ့ရမယ္ မတည္တံ့မခိုင္ၿမဲဘူး။ သူတို႔ေတြက ယံုၾကည္မႈေပၚ မတည္ေဆာက္ရင္ေတာ့ ပါသင့္ပါထုိက္တဲ့ သူ ေတြ မပါ ယံုၾကည္မႈမရွိၾကတာကေန ၿပီးေတာ့ ျမန္ျမန္ပ်က္သြားႏိုင္တယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ ျပန္ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ စစ္မွန္တဲ့ျပည္ ေထာင္စု မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။
ေမး။   ။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး မေအာင္ျမင္တာ ဘာေၾကာင့္လို႔ ထင္ပါသလဲ။
ေျဖ။   ။ ကတိ ဘယ္လုိပဲ ေပးေပး၊ သူတို႔လိုလားခ်က္ကို နားမေထာင္၊ လုိအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းမေပးရင္ေတာ့ ဂ်ာေအး ကို သူ႔အေမ ႐ုိက္ပါပဲ။ ဥပမာ ကခ်င္ကိုပဲၾကည့္လိုက္ေလ ကခ်င္ကလည္း အေတြ႔အႀကံဳ မနည္းဘူး။ ပင္လံုစာခ်ဳပ္တုန္း ကလည္း သူပါတာပဲ။ ၿပီးေတာ့ ၁၉၉၄ ခုနစ္ က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ခင္ညြန္႔နဲ႔ သူတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လက္မွတ္ထုိးထားၿပီးသားပဲေလ။ ဒီအစုိးရ ဟုိ အစိုးရနဲ႔ မတူဘူးဆုိတာ ေျပာေနလုိ႔က မၿပီးဘူးေလ။ ၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥကို လႊတ္ေတာ္မွာပဲ ေဆြးေႏြးမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားေတြက ဘယ္ေလာက္ထိ လႊတ္ေတာ္ကိုယံုၾကည္မွာလဲ ဆိုတာရွိေသးတယ္။ ဒါက အေရးႀကီးဆံုးျပ ႆနာ ပါပဲ။ လႊတ္ေတာ္ကို မယံုၾကည္ဘဲနဲ႔ေတာ့ သူတို႔ကၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမွာ မဟုတ္ဘူး။ လႊတ္ေတာ္ကလည္း Contro(ထိန္းခ်ဳပ္)လႊတ္ေတာ္ ျဖစ္ေနတယ္ ေလ။
ၿပီးေတာ့ အခုဆိုရင္ တဖက္လူကိုမယံုလို႔ ျပည္တြင္းေဆြးေႏြးမႈကို မလုပ္ၾကဘူး။ ကခ်င္ေတြကလည္း ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရး က
အေရးႀကီးတာကို၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရဘဲနဲ႔ေတ့ာ သေဘာတူညီမႈရေအာင္ လုပ္ဖို႔မျဖစ္ဘူး။ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြရခ်င္ တာ ဘာလဲဆိုတာ သိရက္နဲ႔ မကိုင္ႏိုင္ရင္ ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္နဲ႔ ဆြဲေဆာင္ၿပီး အားလံုးကို ညီလာခံထဲ ဆြဲထည့္မယ္ ဆိုရင္ လည္း ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရး စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတာ့ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ဘူး။
အားလံုးက တိုင္းရင္းသား အားလံုး တန္းတူညီေရး ျပ႒ာန္းခြင့္ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ရရွိခ်င္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္ ျမင္တာကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြဆႏၵ မျဖည့္ဆည္းႏိုင္သေရြ႕ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရႏိုင္ပါဘူး။ စစ္မွန္တဲ့ အမ်ိဳးသားညီလာ ခံ ျဖစ္လာမွာလား။ က်ေနာ္ ထင္တယ္၊ တိုင္းရင္းသား ျပႆနာကို နားမေထာင္သေရြ႕ေတာ့ အမ်ိဳးသားညီလာခံလုိပဲ ျဖစ္လာမွာ ပါ။
ေမး။   ။ အစိုးရ အေနနဲ႔ လူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒ က်င့္သံုး ေနတယ္လို႔ တိုင္းရင္းသား တေယာက္အေနနဲ႔ ခံစားရပါသလား။
ေျဖ။   ။ ခံစားရပါတယ္။ ဒီလိုက်င့္သံုးလို႔ပဲ အခုလိုျဖစ္တာေပါ့။က်ေနာ္ အေပၚမွာေျပာခဲ့တာပဲ။ လူမ်ိဳးႀကီး၀ါဒသာ မက်င့္သံုးရင္ တိုင္းရင္းသား ျပႆနာေတြ ေျဖရွင္းႏိုင္မွာေပါ့။
ေမး။   ။ တိုင္းရင္းသားအေရးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကိုေရာ ဘယ္လုိျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ။   ။ တိုင္းရင္းသား အေရးအေပၚ ေဒၚစုကေတာ့ သူ႔အေဖ ေပးထားတဲ့ကတိေတြကို သူဆက္လုပ္သြားမယ္လို႔ ထင္တယ္။ ေဒၚစုနဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ သေဘာထားတိုက္ဆိုင္လို႔ ယံုၾကည္တာမဟုတ္ပါဘူး။ သူ႔ကို မယံုဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္ မယံုဘူးလုိ႔ ေျပာပါမယ္။ သူလည္း သူလုပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိသေလာက္သူလုပ္ေနတယ္လို႔ ထင္တယ္။ သူလည္း တဖက္ေစာင္းနင္းမျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေန ရ တယ္ေလ။ ေဒၚစုအေနနဲ႔ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္းပ်က္ လုပ္မယ္လုိ႔မထင္ဘူး။ National problem ေတာင္ မေရးႏိုင္ေသးပါဘူး။ အခု ဆိုရင္ ၾကည့္လုိက္ပါလား၊ ေမးခြန္းေပါင္း ျပႆနာေပါင္း ၃၀၀ ေက်ာ္ ရွိတယ္လို႔ ေျပာထားတယ္ေလ။
ေမး။   ။ ေနာက္ဆံုးေမးခြန္း အေနနဲ႔ အန္ကယ္ တို႔ SNLDပါတီအေနနဲ႔ ဘာေတြ လုပ္ေဆာင္ ေနပါသလဲ။
ေျဖ။   ။ က်ေနာ္တို႔ SNLD ပါတီအေနနဲ႔ေတာ့ ဗဟိုေကာ္မတီေတြ ဖြဲ႔ေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မွတ္ပံုတင္မယ္၊ လူထုၾကား စည္း႐ုံးေရးေတြ ဆင္းမယ္။   ။