ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကို အေမရိကန္ ဒဏ္ခတ္္မႈ စာရင္းသြင္း

ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကို သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တခုတြင္ ေတြ႔ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု – ဧရာဝတီ)

ကုလသမဂၢ လံုျခံဳေရးေကာင္စီမွ ခ်မွတ္ပိတ္ပင္ထားေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ျပီး ေျမာက္ကိုရီးယားထံမွ လက္နက္ဝယ္ယူသည္ဟု စြပ္စြဲကာ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရး အရာရွိခ်ဳပ္႐ုံး အၾကီးအကဲ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး သိန္းေဌးကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဒဏ္ခတ္မႈ စာရင္းသြင္းလိုက္ျခင္းသည္ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္လာေနေသာ အေမရိကန္-ျမန္မာ သံတမာန္ေရး ဆက္ဆံေရး တမ်ိဳးတဖံု ေျပာင္းလဲလာမႈကို ထင္ဟပ္ေနသည္။
အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဝန္ၾကီးဌာန အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ေငြေၾကး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ဌာနခြဲက ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးပစၥည္း ထုတ္လုပ္ေရး အရာရွိခ်ဳပ္ ႐ုံးကို ကိုယ္စားျပဳျပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ အေရာင္းအဝယ္လုပ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ၾကီးလည္းျဖစ္သူ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး သိန္းေဌးသည္ “ေျမာက္ကိုရီးယား၏ တရားမဝင္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို တိုက္႐ိုက္ ေထာက္ပံ့ေသာ ဝင္ေငြ ျဖစ္ေစသည့္ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ဝယ္ယူျခင္းအား ပိတ္ပင္ထားမႈအေပၚ မေလးစား”ဟု ယမန္ေန႕က ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ယခု အေရးယူမႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားမ်ားအေနျဖင့္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးႏွင့္ တြဲ၍ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းလုပ္ခြင့္၊ ေငြေၾကး အလႊဲအေျပာင္း လုပ္ခြင့္မ်ား မရွိေတာ့ဘဲ  အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာရွိႏိုင္ေသာ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌး၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားအားလည္း သိမ္းဆည္းထားမည္ျဖစ္သည္။
ယခုကဲ့သို႕ အေရးယူျခင္းသည္ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကိုသာ ပစ္မွတ္ထား အေရးယူျခင္းျဖစ္ျပီး  “ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ေရးဆက္ဆံမႈမ်ားမွ ကင္းကင္းေနလာျခင္းျဖင့္ အျပဳ သေဘာေဆာင္ ေျခလွမ္းမ်ား ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္းေနေသာ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ မသက္ဆိုင္” ဟု အေမရိကန္က ထုတ္ျပန္ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရႏွင့္ လက္နက္ကိုင္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အား ခြဲျခား ဆက္ဆံ သေဘာထားျခင္းဟု ယူဆႏိုင္သည္။
ေမလအတြင္းက ဝါရွင္တန္အစိုးရမွ ဦးသိန္းစိန္ကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ဖိတ္ေခၚျပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဝါဒီတဦးအျဖစ္ ပြဲထုတ္ျပီး ေထာက္ပံ့ကူညီေရး အစီအစဥ္မ်ား ေပးရန္လည္း ကတိေပးခဲ့သည္။ သို႕ရာတြင္ အေမရိကန္အစိုးရ၏ လတ္တေလာေပၚလစီသည္ ျမန္မာစစ္ဘက္အား သတိထား ဆက္ဆံဆဲျဖစ္သည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ပိုင္ သို႕မဟုတ္ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးဌာနပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မလုပ္ရဟု စီးပြားေရးအရ ကန္႕သတ္ ပိတ္ဆို႕ထားဆဲျဖစ္ျပီး စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ားႏွင့္ နီးစပ္သူ ခ႐ိုနီသူေဌးၾကီးမ်ားအား စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႕ထားမႈ စာရင္းကိုလည္း မ႐ုတ္သိမ္းေသးေပ။
ထို႕ျပင္ ဦးသိန္းစိန္၏ ဝါရွင္တန္ခရီးစဥ္ အတြင္း အေမရိကန္အိမ္ျဖဴေတာ္က ေျပာၾကားခ်က္တရပ္တြင္ သံတမာန္ေရးအရ ၫွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ လိုက္ေလ်ာမႈမ်ား ရွိလာျခင္းႏွင့္ တျပိဳင္တည္း  ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ကဖ်က္ယဖ်က္ လုပ္မည္၊ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္မည္၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ျဖစ္ေနေသာ ပဋိပကၡကို မီးထိုးေပးမည္၊ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ကုန္သြယ္ေနမည္ဆိုပါက ပါဝင္ပတ္သက္သူမ်ားအား ပစ္မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႕ အေရးယူရန္ အထူးအခြင့္အာဏာ ရွိေၾကာင္း ဆိုရာ ယခု ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကို ဒဏ္ခတ္မႈသည္ အေမရိကန္၏ သတိေပးခ်က္မွာ အသံခ်ည္းမဟုတ္၊ အဆံပါ ပါေၾကာင္း ျပသသည့္ သေဘာလည္း ေဆာင္သည္။
ေမလအတြင္း ေရးသားေသာ ေအပီသတင္းတပုဒ္၏အဆိုအရ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ အေမရိကန္သံ႐ုံးအေနျဖင့္ ရာနဲ႕ခ်ီေသာ လူသစ္မ်ား အေမရိကန္ ဒဏ္ခတ္မႈ စာရင္းတြင္ ထပ္တိုးရန္ တင္ျပထားေၾကာင္း၊ စာရင္းသစ္တြင္ အစိုးရ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ထိပ္တန္း စီးပြားေရးသမားမ်ားႏွင့္ တပ္ပိုင္ စီးပြားေရးကုမၸဏီမ်ား ပါေၾကာင္း သိရသည္။ ထိုသတင္းသည္ အိုဘားမားအစိုးရအေနျဖင့္ လြန္ခဲ့ေသာ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ကတည္းက ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႕မႈစာရင္းကို မျပင္ဆင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ လက္ရွိ ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈစာရင္းသည္ ေခတ္မမီေတာ့ဟု ေဝဖန္မႈမ်ား ေပၚထြက္ေနခ်ိန္ႏွင့္လည္း တိုက္ဆိုင္ေနသည္။
ထို႕ေၾကာင့္ ယခု ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သိန္းေဌးကို ဒဏ္ခတ္မႈသည္ အေမရိကန္၏ ဒဏ္ခတ္မႈစာရင္းကို ေခတ္ႏွင့္ ေလ်ာ္ညီေစရန္ ဆုေပးဒဏ္ေပးျခင္းမ်ား ျပန္လည္ ျပဳလုပ္မည့္ ကနဦး ေျခလွမ္းေလာဟု ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္သည္။ စာရင္းသစ္လုပ္သည့္အခါ နာမည္ေကာင္းျပန္ရေနေသာ ဦးေဇာ္ေဇာ္ႏွင့္ ဦးခ်စ္ခိုင္ ကဲ့သို႕ ထိပ္တန္းစီးပြားေရးသမားမ်ား နာမည္ပ်က္စာရင္းမွ ပယ္ဖ်က္သြားႏိုင္သည္ဟု ခန္႕မွန္းမႈမ်ားလည္း ေပၚထြက္ေနသည္။
ဦးသိန္းစိန္ သမၼတ တာဝန္ယူသည့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ ယခင္က လူ႕အခြင့္အေရး အၾကီးအက်ယ္ ေဖာက္ဖ်က္ခဲ့ျပီး နာမည္ဆိုးျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားေသာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ႏွင့္ ၫွိႏိႈင္းရန္ လမ္းဖြင့္ခဲ့သည္။ ျပီးခဲ့ေသာႏွစ္ ေအာက္တိုဘာတြင္ ပစိဖိတ္ေဒသ အေမရိကန္ ၾကည္းတပ္ စစ္ဆင္ေရးမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဖရန္႕စစ္ ဝယ္စင္စကီး အပါအဝင္ အေမရိကန္ စစ္ဘက္အရာရွိမ်ား ျမန္မာ စစ္ဘက္အရာရွိမ်ားႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ၂ ရက္တာ “လူ႕အခြင့္အေရး” အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ ျမန္မာ စစ္ဘက္အရာရွိ ၂ ဦး ထိုင္းတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ ေရႊေျမြေဟာက္ ေဒသတြင္း ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈ၏ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ပံ့ေရး အကူအညီႏွင့္ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ေဆးဝါးမ်ားဆိုင္ရာ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားအား ေလ့လာခြင့္ေပးခဲ့ျခင္းမ်ား လုပ္ခဲ့သည္။
ဦးသိန္းစိန္၏ အေမရိကန္ခရီးစဥ္အတြင္း ဝါရွင္တန္အေျခစိုက္ ပညာရွင္အဖြဲ႕ Center for Strategic and International Studies (CSIS) က အၾကီးတန္းသုေတသီ မားေရးဟိုင္းဘတ္က အေမရိကန္၏ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စစ္ေရး ပညာသင္ႏွင့္ ေလ့က်င့္ေရး International Military Education and Training (IMET) ၊ အေမရိကန္ အထူးတပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္ေရး Joint Combined Exchange Training (JCET) မ်ား ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ေပးရန္ အလွ်င္အျမန္ မျဖစ္လာႏိုင္ေသးေသာ္လည္း “စစ္ပြဲအတြင္း စည္းကမ္းမ်ား၊ အရပ္သားေတြကို ဘယ္လို ဆက္ဆံမလဲ၊ စစ္ဘက္ အရပ္ဘက္ ဆက္ဆံေရး၊ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ ထိန္းသိမ္းေရး၊ စစ္တပ္ကို လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ ျပည့္ဝလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း” တို႕သည္ အာရွပစိဖိတ္ ေဒသတြင္း အေမရိကန္ မဟာမိတ္ ဩစေၾတးလ်၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ထိုင္းတပ္မ်ားႏွင့္ ပူးတြဲျပီး ေဆြးေႏြး ေလ့က်င့္သင္ၾကားမႈ  “စတင္ဖို႕ အေကာင္းဆုံးေနရာ”ဟု ဝါရွင္တန္အစိုးရကို အၾကံျပဳတင္ျပဖူးသည္။
ယင္းအၾကံျပဳမႈႏွင့္ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္ေၾကာင္း အတည္မျပဳႏိုင္ေသာ္လည္း ကမာၻ႕အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးစစ္ပြဲတြင္ အေမရိကန္၏ စစ္ေရးမဟာမိတ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသည့္ ပါကစၥတန္တြင္ ျမန္မာ့ေရတပ္မွ အရာရွိမ်ား ေရငုပ္သေဘၤာဆိုင္ရာအတတ္ပညာကို တက္ေရာက္ဆည္းပူးေနေၾကာင္းလည္း သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။ ျမန္မာ့ေရတပ္မွ အရာရွိ ၂၀ ခန္႕ ေရငုပ္သေဘၤာဆိုင္ရာ စစ္ဘက္ေလ့က်င္ေရးသင္တန္းကို ဧျပီ ေႏွာင္းပိုင္း သို႕မဟုတ္ ေမလဆန္းပိုင္းမွ စတင္၍ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ ကာရာခ်ိျမိဳ႕တြင္ သင္ၾကားေနေၾကာင္း သံတမာန္ရပ္ကြက္ကို ကိုးကားျပီး စစ္ေရးဆိုင္ရာ သတင္းဌာန Jane’s Defence Weekly မွ ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။
(irrawaddy)